H Eλλάδα και η Κύπρος πλέον στηρίζονται «σε ορθολογικούς χάρτες, που στηρίζονται στο δίκαιο της θάλασσας αλλά και στο ευρωπαϊκό δίκαιο»
Η ελληνική κυβέρνηση με την αποτύπωση για πρώτη φορά σε χάρτη του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού της χώρας επιδιώκει έναν διττό στόχο.
Επιλέγει με αυτόν τον τρόπο να στείλει ένα μήνυμα στο εσωτερικό αλλά και στην Άγκυρα πως δεν υποχωρεί από την υπεράσπιση των ελληνικών συμφερόντων στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Ιδιαίτερα σε μια χρονική συγκυρία κατά την οποία η αναστολή της επανεκκίνησης των εργασιών της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας -Κύπρου -Ισραήλ ανοιχτά της Κάσου έδωσε την εντύπωση πως η ελληνική πλευρά υπαναχωρεί στις τουρκικές απειλές. Γεγονός που δημιούργησε έντονες πιέσεις και στο εσωτερικό σε μια κρίσιμη πολιτική συγκυρία όπου η κυβέρνηση επιθυμεί να βγει από την μέγγενη των πιέσεων που δημιούργησε τους προηγούμενους μήνες η υπόθεση των Τεμπών.
Η εξέλιξη αυτή είναι σημαντική γιατί είναι η πρώτη φορά που αποτυπώνονται σε επίσημο ρυθμιστικό κείμενο της Ε.Ε. τα απώτατα δυνητικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας (δηλαδή πλήρης επήρεια της ηπειρωτικής χώρας και των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες.
Επιπρόσθετα, μπορεί η διαδικασία οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών να έχει διαφορετικό αντικείμενο από τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό και ο χάρτης που αποτυπώνει τον ελληνικό Θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό να μην συνιστά οριοθέτηση ΑΟΖ, αλλά η μνεία στις μη οριοθετημένες περιοχές όπου αποτυπώνεται η μέση γραμμή που καθορίζει το εξωτερικό όριο της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, μέχρι τη σύναψη συμφωνιών οριοθέτησης με γειτονικά κράτη, των οποίων οι ακτές είναι παρακείμενες ή αντικείμενες με τις ελληνικές ακτές, δηλαδή κυρίως την Τουρκία, θέτει ξεκάθαρα τη βάση διαπραγμάτευσης της ελληνικής πλευράς σε μια ενδεχόμενη διμερή οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας μετά από προσφυγή σε διαιτητικό δικαστήριο όπως προβλέπει το διεθνές δίκαιο.
Κλειδί η αντίδραση της Τουρκίας
Η ελληνική διπλωματία προσπάθησε να επισημάνει πως εκ των προτέρων η συγκεκριμένη εξέλιξη δεν έχει στόχο την Τουρκία και δεν πρέπει να θεωρηθεί μια ενέργεια που τορπιλίζει τον εν εξελίξει ελληνοτουρκικό διάλογο που το τελευταίο διάστημα έχει παγώσει. Σε αυτό το πλαίσιο διπλωματικές πηγές διατεινόταν πως το γεγονός πως η ελληνική κυβέρνηση λύνει εκκρεμότητες του παρελθόντος δεν σημαίνει ότι δεν επιδιώκουμε τον ελληνοτουρκικό διάλογο. «Το ότι διαφωνούμε δεν σημαίνει ότι δεν συζητάμε. Το ότι συζητάμε δεν σημαίνει ότι κάνουμε εκπτώσεις από τις θέσεις μας και αυτό αποδεικνύεται στην πράξη. Η Ελλάδα επιθυμεί θετικό κλίμα στις σχέσεις με την Τουρκία και έχει ταχθεί από την αρχή υπέρ της ελληνοτουρκικής συνεννόησης με βάση το Διεθνές Δίκαιο και την καλή γειτονία».
Ωστόσο, η πρόσφατη ιστορική εμπειρία δείχνει πως η αντίδραση της Άγκυρας αναμένεται σφοδρή. Το βασικό ερώτημα όμως που προκύπτει εύλογα είναι εάν αυτή θα παραμένει σε επίπεδο ρητορικής και ανακοινώσεων του τουρκικού ΥΠΕΞ ή θα επιχειρήσει να δοκιμάσει τις ελληνικές αντοχές και επί του πεδίου με μια ενδεχόμενη έκδοση NATVEX σε μια από τις περιοχές που αποτυπώνονται στους νεοπαγείς ελληνικούς χάρτες. Εξάλλου όπως είχε γράψει πριν από ημέρες το Iefimerida ακριβώς πριν έναν χρόνο με μια επιθετική ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας, η Άγκυρα αντέδρασε οξύτατα στην προαναγγελία του σχεδίου ίδρυσης δύο θαλάσσιων πάρκων από τους υπουργούς Γ. Γεραπετρίτη, Θ. Σκυλακάκη και Λ. Αυγενάκη. Σε αυτό το πλαίσιο όπως έχει επισημανθεί αρκετές φορές στα ρεπορτάζ του iefimerida δεν θα πρέπει να λησμονείται πως και το ενδιαφέρον της αμερικανικής εταιρείας Chevron για έρευνες για υδρογονάνθρακες νοτίως της Κρήτης έχει ενοχλήσει την Άγκυρα, καθώς στα οικόπεδα περιλαμβάνονται περιοχές οι οποίες απεικονίζεται στους χάρτες του τουρκολιβυκού μνημονίου, το οποίο θεωρείται ως «τοτέμ» για την τουρκική διπλωματία. Σε αυτό το πλαίσιο διπλωματικές δήλωναν με νόημα πως «έχουν μαζευτεί πολλά» τα οποία εντείνουν την πίεση προς την Άγκυρα και συνεπώς κανένα σενάριο τουρκικής αντίδρασης δεν πρέπει να αποκλείεται a priori.
Αξίζει ακόμη να σημειωθεί πως η φιλοκυβερνητική τουρκική εφημερίδα Milliyet σε δημοσίευμα της έκανε λόγο, πριν την δημοσίευση του ελληνικού θαλάσσιου χωροταξικού, η Άγκυρα σκοπεύει να προχωρήσει στη σύνταξη δικού της θαλάσσιου χωροταξικού χάρτη για τη «Γαλάζια Πατρίδα» με τον οποίο θέλει να αποτυπώσει τις δικές της διεκδικήσεις στην επίμαχη περιοχή επιλέγοντας ως σύνορο τη μέση του Αιγαίου. Το συγκεκριμένο δημοσίευμα προμηνύει σαφώς την αντίδραση της τουρκικής πλευράς, το θέμα είναι η έκταση και ο βαθμός που θα επιλεγεί. Πηγή: iefimerida
