Σε χαιρετισμό της σε Ημερίδα του Συνδέσμου Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου η Επίτροπος Ισότητας των Φύλων, Τζόζη Χριστοδούλου ανέφερε πως η ισότητα των φύλων στην εργασία, δεν αποτελεί απλώς ένα νομικό ή ηθικό ζήτημα, αλλά θεμέλιο της οικονομικής ευρωστίας και της κοινωνικής προόδου.
Πιο κάτω αυτούσια η ομιλία της Επιτρόπου:
Ευχαριστώ για την πρόσκληση να χαιρετίσω την ημερίδα και συγχαίρω τον Σύνδεσμο Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου (ΣΕΛΚ) και το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων για την επιλογή της θεματολογίας, καθώς αυτή αντανακλά τη συλλογική βούληση για ουσιαστικές αλλαγές προς μια δίκαιη και βιώσιμη αγορά εργασίας.
Η ισότητα των φύλων στην εργασία, η οποία περιλαμβάνεται στην ατζέντα της ημερίδας, δεν αποτελεί απλώς ένα νομικό ή ηθικό ζήτημα, αλλά θεμέλιο της οικονομικής ευρωστίας και της κοινωνικής προόδου. Παρόλο που έχουν γίνει σημαντικά βήματα τα τελευταία χρόνια, οι προκλήσεις είναι ακόμα υπαρκτές σε όλα τα επίπεδα.
Οι γυναίκες συχνά αντιμετωπίζουν άμεσες ή έμμεσες διακρίσεις στο επαγγελματικό τους περιβάλλον: χαμηλότερη αμοιβή για εργασία ίσης αξίας, αποκλεισμό από ηγετικές θέσεις, περιορισμένες ευκαιρίες ανέλιξης (φαινόμενα γνωστά ως «γυάλινη οροφή» ή «κολλώδη πατώματα») ή ακόμη και αμφισβήτηση των δεξιοτήτων τους, πολλές φορές λόγω των βιολογικών χαρακτηριστικών των γυναικών. Όλα τα πιο πάνω είναι βασισμένα κυρίως σε στερεότυπες αντιλήψεις για τις γυναίκες και τους άνδρες και στους πολλαπλούς κοινωνικούς ρόλους που έχουν να συνδυάσουν οι γυναίκες.
Οι καλές πρακτικές ισότητας στην εταιρική διακυβέρνηση πρέπει να ξεκινούν από την κορυφή: από τα διοικητικά συμβούλια, τη διοίκηση και τη στρατηγική κάθε οργανισμού. Σύμφωνα με σχετικές μελέτες, όταν οι γυναίκες συμμετέχουν ισότιμα στη λήψη αποφάσεων, οι οργανισμοί γίνονται πιο αποδοτικοί, καινοτόμοι και ανταγωνιστικοί. Η προώθηση ισοτιμίας γυναικών και ανδρών σε ηγετικές θέσεις συμβάλλει επίσης στις οικονομικές επιδόσεις των εταιρειών. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε από την McKinsey & Company (2023), οι οργανισμοί με υψηλότερο βαθμό ισότιμης συμμετοχής ανδρών και γυναικών σε εκτελεστικές θέσεις έχουν 39% περισσότερες πιθανότητες να ξεπεράσουν σε κερδοφορία εκείνους με ηγεσία, στην οποία τα δύο φύλα εκπροσωπούνται λιγότερο ισότιμα. Αυτό είναι σημαντικό να τονιστεί, καθώς αποδεικνύει πως η ισότητα των φύλων στην εργασία δεν είναι μόνο προς όφελος των εργαζομένων στο σύνολό τους, αλλά ενισχύει και τους ίδιους τους οργανισμούς.
Την ίδια στιγμή, ακόμη ένα θέμα υπαρκτό, και για το οποίο δεν θα πρέπει κανείς μας να κρύβεται, αφορά τη σεξουαλική παρενόχληση στους χώρους εργασίας. Μια σιωπηλή απειλή που διαβρώνει την αξιοπρέπεια και την ασφάλεια των εργαζομένων, κυρίως των γυναικών. Η αντιμετώπισή της, πέραν του ότι είναι νομική υποχρέωση, είναι επίσης ζήτημα κουλτούρας και ευθύνης. Χρειάζεται ένα εργασιακό περιβάλλον μηδενικής ανοχής, με σαφείς διαδικασίες καταγγελίας, προστασίας των θυμάτων και παραδειγματικής τιμωρίας των δραστών.
Φίλες και φίλοι,
Η κυβέρνηση του Νίκου Χριστοδουλίδη, μέσα και από δράσεις της Εθνικής Στρατηγικής για την Ισότητα των Φύλων που συντονίζει το Γραφείο μας, αλλά και πέραν αυτής, προσπαθεί να αντιμετωπίσει τα πιο πάνω εμπόδια. Σε συνεργασία με το Υπουργείο Εργασίας και όλα τα υπουργεία και υφυπουργεία, με στόχο την αποδόμηση έμφυλων στερεοτύπων που συντηρούν ανισότητα και διακρίσεις στην εργασία, τη συμφιλίωση της προσωπικής, οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής των γυναικών, την ισότιμη συμμετοχή γυναικών και ανδρών στην αγορά εργασίας και την ισότιμη πρόσβαση σε ευκαιρίες, προχωρούμε με συγκεκριμένες δράσεις και πολιτικές.
Να αναφέρω ενδεικτικά μερικές από αυτές:
- Αύξηση της άδειας μητρότητας κατά 4 εβδομάδες για το πρώτο παιδί,
- σταδιακή επέκταση της υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης από την ηλικία των τεσσάρων (4) και σταδιακή επέκταση του ολοήμερου σχολείου,
- διεύρυνση της γονικής άδειας μέχρι την ηλικία των 15 ετών,
- προώθηση δημιουργίας νέων ή επέκτασης υφιστάμενων βρεφοπαιδοκομικών σταθμών για παιδιά ηλικίας μέχρι 4 χρονών και Πολυδύναμων Κέντρων Φροντίδας Παιδιών,
- μεταφορά στο εθνικό μας δίκαιο της ευρωπαϊκής οδηγίας για την ισόρροπη συμμετοχή γυναικών και ανδρών σε διευθυντικές θέσεις και στα διοικητικά συμβούλια των εταιριών που είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο. Η διαδικασία έχει αρχίσει και θέτει ως στόχο το υποεκπροσωπούμενο φύλο να αποτελεί το 40% των μη εκτελεστικών διευθυντών/τριών και το 33% του συνόλου των διευθυντών/τριών.
- Μεταφορά στο εθνικό μας δίκαιο της ευρωπαϊκής οδηγίας για διαφάνεια στους μισθούς. Το Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων είναι ο αρμόδιος φορέας υλοποίησης, με χρηματοδότηση και από ευρωπαϊκούς πόρους.
Αναπτύσσουμε επίσης συνεργασίες με τον ιδιωτικό τομέα. Το Γραφείο μας και το Κυπριακό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο (ΚΕΒΕ) εκπόνησαν από κοινού «Πλάνο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων». Μέσω συγκεκριμένων δράσεων, που παρατίθενται υπό μορφή συστάσεων, προωθείται η ισότητα των φύλων στις εταιρικές πρακτικές σε όλα τα επίπεδα λειτουργίας των οργανισμών και η δημιουργία έμφυλου εργασιακού περιβάλλοντος. Το μνημόνιο καλύπτει, μεταξύ άλλων, θέματα ισότητας αμοιβών, διαδικασιών πρόσληψης και ανέλιξης και αντιμετώπισης σεξιστικών συμπεριφορών και σεξουαλικής παρενόχλησης. Πρόσφατα, υπογράψαμε επίσης μνημόνιο συνεργασίας με το Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου (ΕΤΕΚ), με στόχο την ενίσχυση της συμμετοχής των γυναικών και την αντιμετώπιση των διακρίσεων και των προκαταλήψεων στο εργασιακό περιβάλλον στους τομείς της μηχανικής και στα τεχνικά επαγγέλματα. Σύντομα θα ξεκινήσουμε συνεργασία και με την Ομοσπονδία Εργοδοτών & Βιομηχάνων Κύπρου (ΟΕΒ).
Πρόσθετα, μέσω των εκστρατειών μας υπό τον τίτλο «Ιστορίες Γυναικών», προωθούμε τη συμμετοχή γυναικών σε κλάδους με γυναικεία υποεκπροσώπηση. Μέχρι τώρα, οι εκστρατείες επικεντρώθηκαν στις γυναίκες στις επιστήμες, στη ναυτιλία, ενώ η επόμενη θα αφορά γυναίκες στη διπλωματία. Το Γραφείο μας είναι επίσης αρμόδιο για την παρακολούθηση της εφαρμογής του νόμου για την αντιμετώπιση του σεξισμού και του διαδικτυακού σεξισμού, και στο πλαίσιο αυτό συνεργάζεται με αρμόδιους φορείς. Εργαζόμαστε επίσης για την πρόληψη του φαινομένου μέσω ενημερωτικών δράσεων.
Φίλες και φίλοι, Η ουσιαστική ισότητα ανδρών και γυναικών σε όλους τους τομείς της εργασίας δεν είναι απλώς δίκαιη, είναι αναγκαία. Μόνο έτσι μπορούμε να αξιοποιήσουμε πλήρως και ουσιαστικά το εργατικό δυναμικό της χώρας μας, να ενισχύσουμε την κοινωνική συνοχή και να επιταχύνουμε την ανάπτυξη.
Η συλλογική ευθύνη της Πολιτείας, ιδιωτικών φορέων, αλλά και ατομικά κάθε μέλους της κοινωνίας, είναι να δημιουργήσουμε ένα εργασιακό περιβάλλον δίκαιο και ισότιμο για όλους και όλες. Ένα περιβάλλον που σέβεται, αναγνωρίζει και αξιοποιεί την αξία, τις ικανότητες και τις φιλοδοξίες κάθε εργαζόμενου/ης.
Εύχομαι η σημερινή ημερίδα να είναι παραγωγική και να αποτελέσει σημείο αφετηρίας για νέες δράσεις και νέες συνεργασίες που θα συμβάλουν στην επιτυχία της κοινής μας αποστολής. Γιατί η ισότητα των φύλων στην εργασία δεν αφορά μόνο τις γυναίκες ‒ είναι ευθύνη όλων μας.
