Παγκόσμια Ημέρα Υπέρτασης: Η Κύπρος συμμετέχει στην παγκόσμια πρωτοβουλία May Measure Month – ΜΜΜ25

Το Κέντρο Αριστείας biobank.cy φορέας υλοποίησης της μεγαλύτερης παγκόσμιας εκστρατείας ελέγχου της αρτηριακής πίεσης, στη χώρα μας

Η Παγκόσμια Ημέρα Υπέρτασης (17 Μαϊου) συμπίπτει με τη συμμετοχή της Κύπρου στην παγκόσμια πρωτοβουλία May Measure Month – MMM25 (Μάιος Μήνας Μέτρησης). Ένα πρόγραμμα ορόσημο της Διεθνούς Εταιρείας Υπέρτασης που δίνει την ευκαιρία στο ευρύ κοινό σε πάνω από 100 χώρες, να εξετάσει την αρτηριακή του πίεση δωρεάν.

Με αυτό το σκοπό, το πρωί του Σαββάτου 17 Μάϊου, η ομάδα του Κέντρου Αριστείας biobank.cy του Πανεπιστημίου Κύπρου, θα βρίσκεται στην πλατεία Σπυριδάκι στη Λευκωσία για να μετρήσει την πίεση των ενδιαφερόμενων πολιτών. Πρόκειται για μια απλή διαδικασία, σύμφωνα πάντα με τους κανόνες προστασίας προσωπικών δεδομένων. Όλοι οι συμμετέχοντες-ουσες φεύγοντας θα γνωρίζουν τα επίπεδα της αρτηριακής τους πίεσης, ενώ όσα άτομα διαπιστωθούν ως πιθανά υπερτασικά, θα λαμβάνουν σχετική καθοδήγηση για τα επόμενα βήματα.

Το Κέντρο ως επίσημος φορέας υλοποίησης για δεύτερη συνεχή χρονιά, έχει αναλάβει την άρτια διεξαγωγή της δράσης στη χώρα μας υπό την αιγίδα του Υπουργείου Υγείας, της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου. Στόχος είναι καθ΄όλη τη διάρκεια του προγράμματος, από το Μάιο έως τον Ιούλιο, να εξεταστεί όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος του τοπικού πληθυσμού. Παράλληλα, να ευαισθητοποιηθεί σχετικά με την υπέρταση, τις πιθανές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της και τη σημασία του ελέγχου της.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, η αυξημένη αρτηριακή πίεση (ΑΠ), ή υπέρταση, είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου που ευθύνεται για τη θνησιμότητα παγκοσμίως¹. Εκτιμάται ότι, διεθνώς το 31,1% των ανθρώπων έχει αυξημένη αρτηριακή πίεση διατρέχοντας κίνδυνο για σοβαρές μακροπρόθεσμες επιπλοκές, εάν δεν προληφθούν και αντιμετωπιστούν. Η πλειονότητα των ατόμων με υπέρταση είτε δεν το γνωρίζει και άρα δεν λαμβάνει θεραπεία, είτε λαμβάνει θεραπεία η οποία δεν ελέγχει αποτελεσματικά την κατάσταση. Καθώς η πάθηση δεν έχει αισθητά συμπτώματα, η μέτρηση είναι ο μόνος ακριβής τρόπος εντοπισμού και, ως εκ τούτου, έχει κρίσιμη σημασία. Εάν διαγνωστεί αρκετά νωρίς, η υπέρταση μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσω ενός υγιεινού τρόπου ζωής ή, εάν απαιτείται, μέσω της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής.

Κύρια ευρήματα 2024 στον κυπριακό πληθυσμό

Κατά τη δράση MMM24, στην Κύπρο εξετάστηκαν περισσότεροι από 900 ενήλικες (μέση ηλικία 48 ετών, 43% άνδρες). Σχεδόν ένας στους τρεις συμμετέχοντες-ουσες (29%) παρουσίασε αυξημένες τιμές, ενώ από αυτά τα άτομα, ένα στα πέντε (18%), δεν γνώριζε ότι μπορεί να έχει υπέρταση. Όσοι-ες βρέθηκαν με υψηλή πίεση, ενημερώθηκαν να απευθυνθούν στο θεράποντα ιατρό τους για επανέλεγχο. Η υπέρταση παρατηρήθηκε συχνότερα στους άνδρες και σχετιζόταν με υψηλότερο σωματικό βάρος και δείκτη μάζας σώματος. Τα ποσοστά διαβήτη, εγκεφαλικού και άλλων σοβαρών καρδιαγγειακών παθήσεων που κατέγραψε το MMM24 συμβαδίζουν με τα ευρωπαϊκά και παγκόσμια δεδομένα, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για έγκαιρη διάγνωση και ολιστική πρόληψη, ιδίως σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και όσα έχουν αυξημένο βάρος.

Για τις δράσεις και τους σταθμούς μέτρησης της αρτηριακής πίεσης μπορείτε να ενημερώνεστε τόσο από τα κοινωνικά δίκτυα του Κέντρου Αριστείας biobank.cy στο Facebook, το Twitter, το LinkedIn και το Instagram, όσο και από την ιστοσελίδα του Κέντρου.

Υπέρταση

Παραμένει ο σημαντικότερος μεμονωμένος παράγοντας που συμβάλλει στη θνησιμότητα και στις επιπτώσεις της νόσου παγκοσμίως². Εκτιμάται ότι το 2019, περίπου το 19% των συνολικών θανάτων (10,8 εκατομμύρια) οφείλονταν σε αυξημένη αρτηριακή πίεση, σημειώνοντας σημαντική άνοδο από τα 9,4 εκατομμύρια θανάτους το 2014³. Η υπέρταση ευθύνεται για πάνω από το 50% των περιστατικών καρδιοπάθειας, εγκεφαλικού επεισοδίου και καρδιακής ανεπάρκειας⁴, ενώ εκτιμάται ότι περίπου το 10% των παγκόσμιων δαπανών υγειονομικής περίθαλψης σχετίζεται με την αυξημένη ΑΠ και τις επιπλοκές της⁵. Επιπλέον, η οργανική βλάβη που προκαλείται από την υπέρταση αυξάνει τον κίνδυνο σοβαρών λοιμώξεων από τον ιό COVID-19, συμπεριλαμβανομένου και του κινδύνου θανάτου⁶.

Σχετικά με το MMM – May Measurement Month [maymeasure.org]

Πρόκειται για μια παγκόσμια εκστρατεία ευαισθητοποίησης και εντοπισμού της αρτηριακής πίεσης, την οποία ξεκίνησε το 2017 η Διεθνής Εταιρεία Υπέρτασης (International Society of Hypertension) ως ιδρυτικός οργανισμός. Σκοπός είναι η ανάδειξη της σημασίας της μέτρησης της αρτηριακής πίεσης (ΑΠ) και η ενημέρωση του κοινού για τους σοβαρούς κινδύνους που ενέχει η αυξημένη πίεση και η υπέρταση. Η εκστρατεία στοχεύει στην αύξηση του αριθμού των ενηλίκων (18+) που μετρούν τακτικά την αρτηριακή τους πίεση, ενώ παράλληλα προσφέρει στους πολίτες τα εργαλεία για να κατανοήσουν πώς αυτές οι πληροφορίες συμβάλλουν στην καλύτερη γνώση της υγείας τους. Σε ευρύτερο επίπεδο, η δράση του MMM αξιοποιεί τα δεδομένα για την ανεπαρκώς αντιμετωπιζόμενη υπέρταση, προκειμένου να κινητοποιήσει τους φορείς να βελτιώσουν τις υπηρεσίες ελέγχου της ΑΠ και να μειώσουν το τεράστιο παγκόσμιο βάρος νοσηρότητας και θνησιμότητας που προκαλεί η αυξημένη αρτηριακή πίεση.

Χρήσιμες παραπομπές

1. World Health Organisation (WHO) ,Global Health Risks Report 2009 https://www.who.int/healthinfo/global_burden_disease/GlobalHealthRisks_report_full.pdf
2. GBD 2017 Risk Factor Collaborators. Global, regional, and national comparative risk assessment of 84 behavioural, environmental and occupational, and metabolic risks or clusters of risks for 195 countries and territories, 1990-2017: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2017. Lancet. 2018; 392:1923.
3. GBD 2019 Risk Factors Collaborators. Global burden of 87 risk factors in 204 countries and territories, 1990-2019: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2019. Lancet. 2020;396(10258):1223-49. MMM press release 2025
4. Forouzanfar MH, Liu P, Roth GA, Ng M, Biryukov S, Marczak L, et al. Global Burden of Hypertension and Systolic Blood Pressure of at Least 110 to 115 mm Hg, 1990-2015. JAMA. 2017;317(2):165-82.
5. Gaziano TA, Bitton A, Anand S, Weinstein MC. The global cost of nonoptimal blood pressure. J Hypertens. 2009;27(7):1472-7.
6. Yang J, Zheng Y, Gou X, Pu K, Chen Z, Guo Q, Ji R, Wang H, Wang Y, Zhou Y. Prevalence of comorbidities and its effect in patients with CARS-CoV-2: a systematic review and meta

Σχετικά με το Κέντρο Αριστείας biobank.cy

Το Κέντρο Αριστείας biobank.cy για τη Βιοτράπεζα και Βιοϊατρική Έρευνα του Πανεπιστημίου Κύπρου (www.biobank.cy), φιλοδοξεί να παράγει νέα γνώση για τη βελτίωση της ανθρώπινης υγείας και να συμβάλει στην πρόληψη, τη διάγνωση, την πρόγνωση και τη θεραπεία ασθενειών.

Βασιζόμενη σε μια υποδομή βιοϊατρικής έρευνας αιχμής, η Bιοτράπεζα του Κέντρου, όπως και άλλες βιοτράπεζες παγκοσμίως, αποτελεί οργανωμένη συλλογή ιατρικών αρχείων και πληροφοριών που συνοδεύονται από βιολογικό υλικό εθελοντών και εθελοντριών όπως DNA, το γενετικό υλικό. Τα δεδομένα και τα δείγματα που αρχειοθετούνται, μελετώνται από εξειδικευμένες επιστημονικές ομάδες του Κέντρου, με σκοπό να εντοπιστούν ιδιαιτερότητες και χαρακτηριστικά του DNA που ευθύνονται για διάφορες γενετικές παθήσεις, σπάνιες ή συχνές, ώστε να χρησιμοποιηθούν ως εργαλεία υποστήριξης της ιατρικής έρευνας ακριβείας.

Το Κέντρο έχει λάβει έγκριση από την Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής Κύπρου, ενώ όλες οι λειτουργίες του προσαρμόζονται αυστηρά στον Ευρωπαϊκό Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων. Διαθέτει επίσης ομάδα ειδικών που εξασφαλίζει τη διατήρηση των υψηλότερων προτύπων ακεραιότητας δεδομένων και δειγμάτων για ερευνητικούς σκοπούς.

Η χρηματοδότησή του προέρχεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Κυπριακή Δημοκρατία και το Πανεπιστήμιο Κύπρου, στο πλαίσιο του προγράμματος Horizon 2020 της Ε.Ε. Εξωτερικοί συνεργάτες στην υλοποίηση του biobank.cy είναι το BBMRI-ERIC που αντιπροσωπεύει μια μεγάλη πανευρωπαϊκή κοινοπραξία Βιοτραπεζών και το Ιατρικό Πανεπιστήμιο του Graz που διαθέτει μια από τις μεγαλύτερες και καλύτερες Βιοτράπεζες.