ΕΚΚ: Διαβούλευση για νομοθετική ρύθμιση της εκτέλεσης Λειτουργιών Διοίκησης ΟΣΕ

Την έναρξη διαβούλευσης αναφορικά με το προτεινόμενο νομοσχέδιο («το Νομοσχέδιο») για τη ρύθμιση του επαγγέλματος της εκτέλεσης λειτουργιών διοίκησης οργανισμών συλλογικών επενδύσεων («Λειτουργίες Διοίκησης ΟΣΕ») και την παροχή των σχετικών υπηρεσιών από ή προς τη Δημοκρατία εξήγγειλε η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου («ΕΚΚ»). Το σχετικό Έγγραφο Συζήτησης ΕΣ (02-2021) είναι διαθέσιμο εδώ.

Οι επαγγελματίες του κλάδου εκτέλεσης Λειτουργιών Διοίκησης ΟΣΕ ενεργούν, κατ’ ουσίαν, ως πάροχοι υπηρεσιών διοικητικής υποστήριξης (back-office) σε Οργανισμούς Συλλογικών Επενδύσεων («ΟΣΕ»), μετά από σχετικό διορισμό μέσω εξωτερικής ανάθεσης. Οι Λειτουργίες Διοίκησης ΟΣΕ που εκτελούνται αφορούν κυρίως στα εξής:

• Τήρηση του μητρώου των επενδυτών, η καταχώρηση στο οποίο αποδεικνύει την κυριότητα της συμμετοχής σε ΟΣΕ.
• Υπολογισμό της Καθαρής Αξίας Ενεργητικού («ΚΑΕ») ενός ΟΣΕ, η οποία ΚΑΕ στις περισσότερες περιπτώσεις αποτελεί τη βάση για την απόκτηση, εξαγορά και μεταβίβαση συμμετοχών σε ΟΣΕ από επενδυτές.
• Επεξεργασία εντολών απόκτησης, εξαγοράς και μεταβίβασης συμμετοχών σε ΟΣΕ από επενδυτές και,
• Άλλες λειτουργίες back-office (π.χ. αποστολή ειδοποιήσεων στους επενδυτές για εταιρικές πράξεις όπως η διανομή μερισμάτων ή η διεξαγωγή γενικών συνελεύσεων).

Με βάση το υφιστάμενο πλαίσιο, οι Λειτουργίες Διοίκησης ΟΣΕ μπορούν να παρέχονται από τον διαχειριστή του κατά περίπτωση ΟΣΕ («Ο Διαχειριστής»), καθώς αυτές αποτελούν μέρος των δραστηριοτήτων που καλύπτει η άδεια λειτουργίας του εν λόγω διαχειριστή. Ωστόσο, αρκετοί Διαχειριστές προτιμούν να επικεντρώνονται σε ό,τι αφορά κυρίως τη διαχείριση των επενδύσεων του ΟΣΕ (δηλ. την διαχείριση κινδύνων και την διαχείριση χαρτοφυλακίου), αναθέτοντας την εκτέλεση Λειτουργιών Διοίκησης ΟΣΕ σε έναν εξειδικευμένο πάροχο («ο Πάροχος»).

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ΕΚΚ έθεσε σε διαβούλευση το Νομοσχέδιο προκειμένου να ρυθμίσει ζητήματα που αφορούν την προστασία των επενδυτών, την ακεραιότητα της αγοράς, καθώς και θέματα συμμόρφωσης που σχετίζονται με την εκτέλεση Λειτουργιών Διοίκησης ΟΣΕ.

Το Νομοσχέδιο στοχεύει στην επέκταση της εφαρμογής των σχετικών ρυθμιστικών κανόνων σε όλη την αλυσίδα εξωτερικής ανάθεσης και συνάδει με το υφιστάμενο νομοθετικό και ρυθμιστικό πλαίσιο. Ταυτόχρονα, το Νομοσχέδιο λαμβάνει υπόψη την τρέχουσα πρακτική της αγοράς, που είναι η Εκτέλεση Λειτουργιών Διοίκησης ΟΣΕ που έχουν συσταθεί σε άλλες δικαιοδοσίες, από τοπικούς Παρόχους.

Βασική αρχή του Νομοσχεδίου είναι ότι η Εκτέλεση Λειτουργιών Διοίκησης ΟΣΕ είναι μια κατ’ ανάθεση δραστηριότητα, δηλαδή δευτερογενής, έτσι ώστε να απαιτείται ανά πάσα στιγμή συμμόρφωση και με τις διατάξεις που διέπουν αυτή την ανάθεση. Επιπλέον, το Νομοσχέδιο αναγνωρίζει ότι η Εκτέλεση Λειτουργιών Διοίκησης ΟΣΕ διαφέρει ανάλογα με τα υποκείμενα περιουσιακά στοιχεία, τη συχνότητα συναλλαγών και τις συναλλαγές επενδυτών ενός ΟΣΕ. Συνεπώς δεν μπορεί να εφαρμοστεί μια ενιαία προσέγγιση ως προς το πώς εξειδικεύονται οι ισχύουσες απαιτήσεις, αλλά  μια ειδική εφαρμογή ανά περίσταση.

Συνοπτικά, οι διατάξεις του Νομοσχεδίου περιλαμβάνουν:

• Εξαιρέσεις, οι οποίες προσμετρούν το γεγονός ότι ένας Διαχειριστής, η άδεια λειτουργίας του οποίου περιλαμβάνει και Λειτουργίες Διοίκησης ΟΣΕ όπως προαναφέρθηκε, μπορεί να προτιμά να τις εκτελεί εσωτερικά χωρίς να προβαίνει σε σχετική ανάθεση· ή μπορεί να εκτελεί Λειτουργίες Διοίκησης ΟΣΕ ως Πάροχος κατόπιν ανάθεσης από τον Διαχειριστή του εν λόγω ΟΣΕ,.
• Ειδικό καθεστώς αδειοδότησης, δεδομένης της ποικιλίας των επενδυτικών κατηγοριών περιουσιακών στοιχείων ΟΣΕ και των διαφορετικών χαρακτηριστικών τους (ρευστά /μη ευχερώς ρευστοποιήσιμα, διαπραγματεύσιμα ή όχι κ.λπ.), της συχνότητας συναλλαγής επενδυτών (π.χ. ΟΣΕ του οποίου τα κεφάλαια που έχουν συγκεντρωθεί κατά τη διάρκεια μιας εφάπαξ περιόδου συγκέντρωσης κεφαλαίων ή ΟΣΕ που προσφέρουν απόκτηση και εξαγορά συμμετοχών σε καθημερινή βάση) ή του εύρους των Λειτουργιών Διοίκησης ΟΣΕ που εκτελούνται (για ορισμένους ΟΣΕ, η απλή ενσωμάτωση τιμών αρκεί για τον υπολογισμό της ΚΑΕ, ενώ για άλλους πρέπει να πραγματοποιηθεί και διαδικασία αποτίμησης). Ταυτόχρονα, ένας αδειοδοτημένος Πάροχος μπορεί να λάβει την ad hoc έγκριση της ΕΚΚ για την παροχή και άλλων υπηρεσιών σε εξαιρετικές περιπτώσεις.
• Ειδικές οργανωτικές απαιτήσεις, για τη διασφάλιση της συνετής διοίκησης των προσώπων που εκτελούν Λειτουργίες Διοίκησης ΟΣΕ.
• Προληπτικές απαιτήσεις, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι οι δύο κύριες οντότητες που εμπλέκονται στις δραστηριότητες του ΟΣΕ, δηλαδή ο Διαχειριστής και ο θεματοφύλακας, υπόκεινται ήδη σε επαρκείς κεφαλαιακές απαιτήσεις, ενώ οι κίνδυνοι που σχετίζονται με την Εκτέλεση Λειτουργιών Διοίκησης ΟΣΕ είναι λειτουργικής φύσεως.
• Κανόνες δεοντολογίας, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι τα πρόσωπα που εκτελούν Λειτουργίες Διοίκησης ΟΣΕ μπορεί να εξυπηρετούν ταυτόχρονα περισσότερα από έναν (ανταγωνιστικούς μεταξύ τους) ΟΣΕ, ώστε να αντιμετωπίζονται τυχόν συγκρούσεις συμφερόντων. Επίσης, το γεγονός ότι, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους, τα εν λόγω πρόσωπα πρέπει να εκτελούν σχετικό έλεγχο δέουσας επιμέλειας για τους επενδυτές και συνεπώς πρέπει να θεωρούνται ως «υπόχρεες οντότητες» για σκοπούς καταπολέμησης ξεπλύματος χρήματος, καθώς και το γεγονός ότι πρέπει να είναι εξοικειωμένα με τις υποχρεώσεις και τους κανόνες που ορίζονται στα έγγραφα προσφοράς ενός ΟΣΕ ή το ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει τον ΟΣΕ ή/και τον Διαχειριστή, που ενδέχεται να μην έχουν έδρα στην Κύπρο.
• Απαιτήσεις σχετικά με την Εκτέλεση Λειτουργιών Διοίκησης ΟΣΕ, π.χ. ως προς τη διαδικασία υπολογισμού ΚΑΕ, συμπεριλαμβανομένων περιπτώσεων διόρθωσης σφάλματος στον υπολογισμό ΚΑΕ και της επακόλουθης ανάγκης καθορισμού ορίου σημαντικότητας ή ως προς την στενή σύνδεση μεταξύ της επεξεργασίας των εντολών των επενδυτών για απόκτηση /εξαγορά/μεταβίβαση συμμετοχής σε ΟΣΕ και την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι το μητρώο των ΟΣΕ θα επικαιροποιηθεί αναλόγως.
• Υποχρεώσεις αναφοράς σχετικά με τις Λειτουργίες Διοίκησης ΟΣΕ που εκτελούνται και τον τύπο των ΟΣΕ που εξυπηρετούνται.

Η ΕΚΚ προσβλέπει μέσα από την πρωτοβουλία της να μετριαστεί ένα σημαντικό μέρος των κινδύνων που προκύπτουν από την Εκτέλεση Λειτουργιών Διοίκησης ΟΣΕ όπως:

• Λειτουργικοί κίνδυνοι, διασφαλίζοντας ότι υπάρχει επαρκής επιχειρηματική συνέχεια και ότι έχουν γίνει ρυθμίσεις για την ανάκτηση των εργασιών, καθώς και ότι ο σχετικός Πάροχος διαθέτει επιχειρηματική υποδομή ανάλογη με τον τύπο του ΟΣΕ που θα εξυπηρετηθεί, με βάση την αρχή της αναλογικότητας.
• Μείωση κινδύνων που προκύπτουν από τη μη συμμόρφωση και ενδέχεται να επηρεάσουν την προστασία των επενδυτών, παρέχοντας, για παράδειγμα, σαφή καθοδήγηση σχετικά με την αποκατάσταση σφαλμάτων στον υπολογισμό της ΚΑΕ.
• Διασφάλιση ότι τα δικαιώματα των επενδυτών και ειδικά τα δικαιώματα κυριότητας των επενδυτών, προστατεύονται μέσω απαιτήσεων σχετικά με την τήρηση του μητρώου του ΟΣΕ και ότι οι εντολές επενδυτών (απόκτηση / εξαγορα / μεταβίβαση συμμετοχής σε ΟΣΕ) υποβάλλονται σε επεξεργασία σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες.

Διαδικασία Διαβούλευσης:

Τα ενδιαφερόμενα μέρη μπορούν να υποβάλουν τα σχόλιά τους στο Τμήμα Πολιτικής της ΕΚΚ στο email: [email protected]. Η υποβολή των σχολίων θα πρέπει να γίνει το αργότερο μέχρι τις 5 Ιουλίου 2021.

Περισσότερες λεπτομέρειες για τις διατάξεις του νομοσχεδίου μπορούν να αντλήσουν οι ενδιαφερόμενοι από το Έγγραφο Συζήτησης ΕΣ (02-2021) της ΕΚΚ.