Τα δεδομένα των δύο τελευταίων χρόνων ανέδειξαν τις δυσκολίες, αλλά συνάμα και τις προκλήσεις που μπορεί να επιφέρει μια παγκόσμια υγειονομική κρίση και σήμαναν στα κράτη συναγερμό για ανασύνταξη, ανασχεδιασμό και αναπροσαρμογή των προτεραιοτήτων τους σε θέματα διακυβέρνησης, τόνισε σήμερα ο Υπουργός Εσωτερικών, Νίκος Νουρής στο 15o Συνέδριο Ανάπτυξης Γης με θέμα: «Η πολιτική της Κυβέρνησης σε θέματα ανάπτυξης γης και προβλέψεις για το μέλλον του τομέα».
Συνεχίζοντας ανέφερε “Στόχος η οικοδόμηση ανθεκτικότερων μοντέλων, ώστε να θωρακιστούν οι οικονομίες, αλλά και οι ίδιες οι κοινωνίες σε ανάλογες συνθήκες, ώστε ο επηρεασμός της ανάπτυξης και της ευημερίας να περιορίζεται στο ελάχιστο.
Η ανάπτυξη της γης, ιδιαίτερα σε τέτοιες κρίσιμες περιόδους, απεδείχθη ότι μπορεί να αποτελέσει την ατμομηχανή της οικονομικής ανάτασης.
Για να συμβεί όμως κάτι τέτοιο, θα πρέπει να έχουν προηγούμενα υιοθετηθεί και να βρίσκονται σε πλήρη εφαρμογή εκείνες οι ρυθμίσεις και οι διαδικασίες που θα επιτρέπουν κάτι ανάλογο. Ζητούμενο, λοιπόν, να έχουμε ευέλικτους μηχανισμούς προώθησης αναπτυξιακών δραστηριοτήτων σχετικές με την κατασκευαστική βιομηχανία, την αγοραπωλησία των ακινήτων, την προσέλκυση στρατηγικών επενδύσεων αλλά και την παροχή επενδυτικών επιλογών.
Την ίδια όμως ώρα, θα πρέπει να έχουμε φροντίσει για την εισαγωγή στο σύστημα, εκείνων των μηχανισμών που θα μπορούν να απορροφήσουν τους κραδασμούς μιας κρίσης ώστε να μετριάσουν σε ανεκτά επίπεδα τους απρόβλεπτους οικονομικούς και κοινωνικούς κλυδωνισμούς.
Τη δεδομένη στιγμή δυστυχώς η Κύπρος δεν αποτέλεσε εξαίρεση στον κανόνα. Η κρίση κτύπησε και τη δική μας πόρτα και το ενδιαφέρον της Κυβέρνησης εστιάστηκε ακριβώς στην στήριξη της επιχειρηματικότητας, στην αποτροπή πρόκλησης ανεπιθύμητων κοινωνικών φαινομένων και στη διατήρηση ενός σταθερού οικονομικού περιβάλλοντος.
Για την κυβέρνηση ήταν σημαντικό να προωθηθούν στοχευμένες δράσεις και παρεμβάσεις έναντι των ιδιαίτερων συνθηκών που η πανδημία δημιούργησε, σε συνάρτηση με τις επιπτώσεις που επέφεραν οι τρέχουσες κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες στην ανάπτυξη γης και στους σχετικούς τομείς της αναπτυξιακής δραστηριότητας.
Με οδοδείκτη αυτή ακριβώς την πολιτική κατεύθυνση λειτούργησε και το Υπουργείο Εσωτερικών.
Για την καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη, προχωρήσαμε σε απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης της ανάπτυξης μέσω της Νέας Πολιτικής Αδειοδότησης. Η συγκεκριμένη μεταρρυθμιστική παρέμβαση της πολεοδομικής και οικοδομικής αδειοδότησης τέθηκε σε ισχύ τον Οκτώβριο του 2020, εισάγοντας μέσω της δυνατότητας ηλεκτρονικής υποβολής αιτήσεων, γρηγορότερες, αποτελεσματικότερες και πιο διαφανείς διαδικασίες χορήγησης πολεοδομικής και οικοδομικής άδειας για οικιστικές αναπτύξεις μέχρι διπλοκατοικίας.
Πρόθεση του Υπουργείου Εσωτερικών είναι η επέκταση του πεδίου εφαρμογής των μηχανισμών ταχείας αδειοδότησης, στο αμέσως επόμενο διάστημα, σε μεγαλύτερες και πιο σύνθετες αναπτύξεις, ώστε να βοηθήσουμε στην ενίσχυση των δραστηριοτήτων του κατασκευαστικού και οικοδομικού τομέα.
Εξαιρετικής σημασίας κρίθηκε επίσης η επικαιροποίηση, αλλά κυρίως η παράταση της διάρκειας ισχύος των Σχεδίων των Πολεοδομικών Κινήτρων, τα οποία έτυχαν ευρείας αποδοχής και αξιοποίησης από πολίτες και επενδυτές, συμβάλλοντας στην προσπάθεια για ανάκαμψη της αναπτυξιακής δραστηριότητας σε διάφορους τομείς όπως της τουριστικής βιομηχανίας, αλλά και της στέγασης.
Θέλω να ελπίζω ότι έτσι θα αντιμετωπιστεί και από την Βουλή των Αντιπροσώπων το Νομοσχέδιο που έχουμε καταθέσει στην Επιτροπή Εσωτερικών από τον Φεβράρη του 2020 και τιτλοφορείται «Ο περί Διευκόλυνσης των Επενδύσεων Νόμος του 2019», (Επενδυτικός Νόμος) το οποίο καλύπτει τις λεγόμενες μεγάλες επενδύσεις, αυτές των πέραν των 25 εκατομμυρίων και το οποίο στοχεύει στη διευκόλυνση και απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης αυτών των στρατηγικών αναπτύξεων βοηθώντας στην προσέλκυση επενδυτών, είτε από την Κύπρο είτε πολύ περισσότερο από το εξωτερικό.
Θέλουμε να στείλουμε τα σωστά μηνύματα στους επενδυτές, ότι η κυβερνητική πολιτική εκσυγχρονίζεται και δημιουργεί τέτοιες απλουστευμένες, αποτελεσματικότερες και γρηγορότερες διαδικασίες εξυπηρέτησης των επενδυτών, ώστε η χώρα μας να γίνει ένας πραγματικά ελκυστικός επενδυτικός προορισμός βιώσιμης και μακροπρόθεσμης ανάπτυξης. Έχουμε ανάγκη τώρα, πολύ περισσότερο από ποτέ, να περάσουμε αυτό το μήνυμα και μάλιστα με πολύ εμφαντικό τρόπο, λόγω και του τερματισμού του ΚΕΠ, για προφανείς,, και θα τολμήσω να πω, για λόγους αντιστάθμισης των παρενεργειών αυτής της δυσμενούς για την χώρα εξέλιξης.
Κυρίες και Κύριοι,
Οι νέες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες που διαμορφώθηκαν, μέσα από την πρωτόγνωρη κρίση της πανδημίας, έχουν επηρεάσει όμως και τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να σχεδιάζεται ο πολεοδομικός αλλά και ο χωροταξικός σχεδιασμός. Είναι πλέον ξεκάθαρο, ότι ο πολεοδομικός και χωροταξικός σχεδιασμός θα πρέπει να προνοούν στην ανθεκτικότητα και προσαρμοστικότητα του αστικού χώρου και του ευρύτερου περιβάλλοντος, ώστε το αστικό περιβάλλον που διαμορφώνουμε να παραμένει ανθεκτικό στις οποίες μελλοντικές δυσμενείς αλλαγές και απειλές. Είτε αυτές ακούν στο όνομα της κλιματικής αλλαγής, της οικονομικής δυσπραγίας, της υγειονομικής κρίσης, ακόμα και των φυσικών καταστροφών.
Σε αυτό το πλαίσιο, πέραν των κινήτρων και των απλουστευμένων διαδικασιών αδειοδότησης, που αδιαμφισβήτητα δρουν καταλυτικά στην προώθηση της ανάπτυξης της γης, πρόθεση της κυβερνητικής πολιτικής, είναι η ακόμη πιο δραστική και ορθολογιστική παρέμβαση μέσω της επικείμενης αναθεώρησης των τεσσάρων Τοπικών Σχεδίων στις μεγάλες αστικές περιοχές της χώρας. Μέσω αυτής της διαδικασίας θα επιχειρήσουμε την μετάβαση σε μια νέα, εκσυγχρονισμένη μορφή Τοπικών Σχεδίων, με στόχο την εισαγωγή καινοτόμων και δυναμικών πολεοδομικών εργαλείων και μηχανισμών που θα επιτρέπουν την προαγωγή της βιώσιμης ανάπτυξης και η οποία θα εδράζεται στις αρχές της προστασίας και ανάδειξης του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος. Οι έννοιες της ανθεκτικότητας και προσαρμοστικότητας θα παρέχουν τη δυνατότητα στον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό να αναδιοργανώνεται με δυναμικό τρόπο, ενώ θα παρέχεται η ευχέρεια στους εμπλεκόμενους φορείς να αντιδρούν γρήγορα προσφέροντας εναλλακτικές λύσεις και επιλογές.
Παρά τις πρόσθετες δημοσιονομικές ανάγκες που δημιούργησαν οι ιδιάζουσες συνθήκες της πανδημίας, η κυβέρνηση κάνει πράξη την διακηρυγμένη αρχή, αυτή που μας οδήγησε στις δύσκολες περιόδους της οικονομικής κρίσης στην ταχύτατη έξοδο από τα μνημόνια. Συνεχίζουμε απρόσκοπτα και αδιάλειπτα το αναπτυξιακό μας πρόγραμμα επενδύοντας στην υλοποίηση σημαντικού αριθμού πολεοδομικών έργων. Είμαστε βέβαιοι, και ήδη καταγράφεται και είναι μετρήσιμο, πως μέσω αυτής της πολιτικής θα αναστρέψουμε ξανά τα δυσμενή δεδομένα, βελτιώνοντας, αναβαθμίζοντας, αλλά και δημιουργώντας συνθήκες συνεχούς θετικής ανάπτυξης τόσο της ίδιας της γης αλλά και της κοινωνικοοικονομικής ποιότητας ζωής των πολιτών.
Τέτοιας μορφής πολεοδομικά έργα βρίσκονται αυτή ακριβώς την στιγμή υπό κατασκευή στο σύνολο της επικράτειας από το ίδιο το Υπουργείο Εσωτερικών, με τη δαπάνη αυτών των έργων να ξεπερνά τα €785 εκατομμύρια περίπου την τριετία 2021-2023. Αφορούν οδικά έργα, αλλά και έργα σε δημόσιους ελεύθερους χώρους διαμορφώνοντας χώρους και υποδομές με προστιθέμενη αξία, φιλικούς, ποιοτικά αναβαθμισμένους και εύχρηστους για τους πολίτες.
Εξίσου σημαντικές, όμως, είναι και οι ρυθμίσεις στις οποίες έχουμε προβεί το τελευταίο διάστημα με τις βελτιώσεις των κριτηρίων για την παραχώρηση αδειών μετανάστευσης που στόχο έχουν την προσέλκυση ποιοτικών και επωφελών επενδύσεων για τον τόπο.
Ήδη στα πλαίσια αυτά, το Υπουργικό Συμβούλιο έχει πρόσφατα τροποποιήσει τα κριτήρια εγγραφής και λειτουργίας Εταιρειών Ξένων Συμφερόντων, με σκοπό την προσέλκυση εγνωσμένης φερεγγυότητας εταιρειών, συμπεριλαμβανομένης και της μεταφοράς της έδρας τους στην Κύπρο. Επιπρόσθετα, προωθούνται περαιτέρω μέτρα απλοποίησης των διαδικασιών χορήγησης αδειών εργασίας σε ξένο προσωπικό, λαμβάνοντας υπόψη τον κύκλο εργασιών και τον αριθμό των Κυπρίων ή Ευρωπαίων που απασχολεί η κάθε επιχείρηση.
Αλλά και όσον αφορά την χορήγηση αδειών μετανάστευσης για μόνιμη διαμονή, πλέον, πέραν του κριτηρίου απόκτησης κατοικίας, έχουν τώρα προστεθεί νέα κριτήρια τα οποία αφορούν την επένδυση σε άλλης μορφής ακίνητα και την επένδυση σε μετοχικό κεφάλαιο εταιρειών που είναι ήδη εγγεγραμμένες στη Δημοκρατία ή σε μερίδια κυπριακών επενδυτικών οργανισμών συλλογικών επενδύσεων.
Είμαστε όμως προσεκτικοί. Δεν θέλουμε με κανένα τρόπο οι προσπάθειες προσέλκυσης επενδυτών να εκληφθούν σαν ένα νέο ΚΕΠ. Και είναι η παράκληση μου, να αποφεύγονται από τις εταιρείες ανάπτυξης, διαφημίσεις που παραπέμπουν ή αφήνουν να εννοηθεί κάτι τέτοιο. Το μήνυμα της ΕΕ για τις πολιτογραφήσεις ήταν και ξεκάθαρο και σαφές. Η απόκτηση ευρωπαϊκού διαβατηρίου πρέπει να γίνεται μόνο όταν το πρόσωπο έχει συνάφεια με το κράτος μέλος και να μην στηρίζεται μόνο σε επενδύσεις. Θέλω λοιπόν με την ευκαιρία να το ξεκαθαρίσω ότι πρόθεση της κυβέρνησης είναι να σεβαστεί απόλυτα αυτή την θέση.
Κυρίες και Κύριοι,
Καταληκτικά θα ήθελα να επισημάνω ότι η ανάπτυξη γης είναι απόλυτα συνυφασμένη και με μια άλλη παράμετρο. Αυτή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Το υφιστάμενο αυτοδιοικητικό μοντέλο αποδεδειγμένα έχει κλείσει τον κύκλο. Η μεταρρύθμιση είναι και επιβαλλόμενη και απαραίτητη πολύ απλά γιατί οι πλείστες τοπικές αρχές πνέουν σήμερα κυριολεκτικά τα λοίσθια.
Το αποφασιστικό βήμα που έγινε την περασμένη βδομάδα με τη ψήφιση από την Βουλή των τροποποιητικών Νομοσχεδίων που σαν ΥΠΕΣ για επέκταση της θητείας των νυν εκλελεγμένων αξιωματούχων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση σημαίνει πολλά. Πρώτα και πάνω απ΄όλα είναι η έναρξη εφαρμογής ενός χρονοδιαγράμματος με κατάληξη την εφαρμογή της μεταρρύθμισης. Το νέο μοντέλο με την δημιουργία των νέων μειωμένων σε αριθμό οντοτήτων αναμένεται να δώσει διοικητική και οικονομική αυτονομία στις Τοπικές Αρχές, πληθώρα νέων εξουσιών αλλά και σωρεία πλεονεκτημάτων για τον πολίτη προεξάρχουσης της μείωσης των δημοτικών τελών και της γραφειοκρατίας στην εξυπηρέτηση του.
Μέσω αυτής νέας τάξης πραγμάτων αναμένουμε επίσης ότι θα αναπτυχθούν πολιτικές σε τοπικό επίπεδο τους με ορίζοντα την ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών αξιοποιώντας πλέον όλα εκείνα τα εργαλεία που θα επιτρέψουν την ουσιαστική και προσοδοφόρα ανάπτυξη.
Σ΄αυτή τη δύσκολη διαδρομή της ψήφισης των μεταρρυθμιστικών Νομοσχεδίων, αλλά και της εφαρμογής τους μέσα από την 30μηνη μεταβατική περίοδο που θα ακολουθήσει θέλω να ελπίζω ότι θα έχουμε τη βοήθεια και την στήριξη όλων όσων πιστεύουν σε ένα καλύτερο μέλλον για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, αλλά και την ίδια την χώρα μας”.
