Σε περιόδους ανόδου των τιμών πάντα θυμόμαστε την ανάγκη για συνετή οικονομική διαχείριση στις καλές εποχές
Μεγάλο θέμα συζήτησης των τελευταίων εβδομάδων είναι η ακρίβεια. Επί της ουσίας, όμως, λίγα μπορούν να γίνουν για να περιοριστούν οι επιπτώσεις από την παγκόσμια αύξηση των τιμών των καυσίμων και αρκετών πρώτων υλών. Είναι όμως μία καλή ευκαιρία να υπενθυμίσουμε κάποιους απλούς βασικούς κανόνες τους οποίους θα πρέπει να εφαρμόζουν όλα τα νοικοκυριά, είτε σε περιόδους υψηλού πληθωρισμού είτε και σε περιόδους που οι τιμές είναι σε χαμηλότερα επίπεδα.
Προφανώς, ο γενικός κανόνας που όλοι (θα έπρεπε να) έχουν εμπεδώσει μετά την κρίση χρέους της περιόδου 2011-2013 είναι πως δεν ξοδεύουμε περισσότερα από όσα κερδίζουμε. Το αν εφαρμόζεται από την πλειοψηφία των νοικοκυριών θα το δούμε στην πράξη σε μερικά χρόνια, αν και ανησυχούμε πως τα χαμηλά επιτόκια και οι κρατικές επιδοτήσεις ενδεχομένως να έσπρωξαν πολλούς να αναλάβουν δανειοδοτικές υποχρεώσεις τις οποίες μπορεί κάποια στιγμή να μην μπορούν να εκπληρώσουν. Όπως για παράδειγμα αυτήν την περίοδο, που το κόστος διαβίωσης αυξάνεται και μαζί του και η οικονομική πίεση σε ένα μέσο νοικοκυριό. Γι’ αυτό θέλουμε να υπενθυμίσουμε τον κανόνα 28/36. Πρόκειται για ένα πολύ απλό κανόνα ο οποίος θα σας βοηθήσει να υπολογίζεται τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει ο δανεισμός στα οικονομικά δεδομένα του νοικοκυριού σας.
Συγκεκριμένα, ο αριθμός 28 παραπέμπει στο ότι δεν πρέπει να ξοδεύετε περισσότερο από 28% του μεικτού σας εισοδήματος σε έξοδα που σχετίζονται με στέγαση. Αυτά τα έξοδα μπορεί να περιλαμβάνουν στεγαστικό δάνειο, ασφάλεια κατοικίας και φόρο ακίνητης ιδιοκτησίας. Για όσους ενοικιάζουν ακίνητο, αφορά όλα τα έξοδα που σχετίζονται με το ακίνητο στο οποίο ζουν.
Ο αριθμός 36 παραπέμπει στο γεγονός πως δεν πρέπει να ξοδεύετε περισσότερο από το 36% του μεικτού εισοδήματος του νοικοκυριού σας σε δαπάνες που σχετίζονται με δανεισμό. Δηλαδή έξοδα που πέραν του οικιστικού δανείου μπορεί να περιλαμβάνουν δάνειο για απόκτηση αυτοκινήτου, ή πιστωτικές κάρτες ή ακόμα και αγορά κάποιων αγαθών και προϊόντων με μηνιαίες δόσεις, κάτι που τελευταία επανέρχεται ως καταναλωτική τάση. Για παράδειγμα, αν το ετήσιο μεικτό εισόδημα της οικογένειας είναι €40.000 τότε τα έξοδα σας για στέγαση δεν πρέπει να ξεπερνούν τις €11.200 ή τα €933,30 μηνιαίως. Αντίστοιχα, οι ετήσιες σας υποχρεώσεις που σχετίζονται με δανεισμό δεν πρέπει να ξεπερνούν τις €14.400.
Δεν χρειάζεται βέβαια να εμβαθύνουμε στους λόγους για τους οποίους πρέπει όλα τα νοικοκυριά να εφαρμόζουν συνετή οικονομική διαχείριση. Όλοι είμαστε μάρτυρες τα τελευταία χρόνια της κατάστασης με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τις αναγκαίες εκποιήσεις ενυπόθηκων ακινήτων και το υψηλό ιδιωτικό χρέος το οποίο σήμερα λειτουργεί ανασταλτικά για την παραχώρηση νέου αναπτυξιακού δανεισμού. Την ίδια ώρα, όλοι είμαστε μάρτυρες των αυξήσεων που παρατηρούνται στα καύσιμα και σε βασικά καταναλωτικά προϊόντα. Αν για παράδειγμα, τα σταθερά έξοδα ενός νοικοκυριού έχουν αυξηθεί αυτήν την περίοδο κατά 10%-15%, τότε όσα τηρούσαν οριακά τον Κανόνα 28/36 θα αντιμετωπίζουν πρόβλημα και θα δυσκολεύονται να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις του. Ακόμα πιο δύσκολα τα πράγματα για όσους δεν ακολουθούσαν καθόλου τον Κανόνα. Αν η αύξηση των τιμών συνεχιστεί σε βάθος χρόνου, τότε η κατάσταση θα γίνει ακόμα πιο δύσκολη. Γι’ αυτό η συνετή οικονομική διαχείριση είναι πάντοτε αναγκαία. Ίσως περισσότερο στους καλούς καιρούς γιατί εκεί δημιουργείται το αναγκαίο απόθεμα για τις δύσκολες περιόδους. Και πάντα έρχονται δύσκολες οικονομικές περίοδοι, είτε γιατί συμπληρώνονται οι οικονομικοί κύκλοι είτε γιατί προκύπτουν απρόοπτα γεγονότα, όπως μία πανδημία.
