Κάθε χρόνο, στην ΕΕ παράγονται 60 εκατομμύρια τόνοι απορριμμάτων τροφίμων (131 κιλά ανά άτομο) και 12,6 εκατομμύρια τόνοι αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων. Μόνο τα είδη ένδυσης και υπόδησης αντιπροσωπεύουν 5,2 εκατομμύρια τόνους αποβλήτων, που ισοδυναμούν με 12 κιλά αποβλήτων ανά άτομο ετησίως. Επιπλέον, εκτιμάται ότι λιγότερο από το 1% όλων των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων παγκοσμίως ανακυκλώνονται σε νέα προϊόντα.
Το Ευρωκοινοβούλιο ενέκρινε προτάσεις για την καλύτερη πρόληψη και μείωση των αποβλήτων από τρόφιμα και κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα σε ολόκληρη την ΕΕ.
Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν τη θέση του Κοινοβουλίου σε πρώτη ανάγνωση σχετικά με την προτεινόμενη αναθεώρηση του πλαισίου για τα απόβλητα με 514 ψήφους υπέρ, 20 κατά και 91 αποχές.
Αυστηρότεροι στόχοι για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων
Με το νέο πλαίσιο, προτείνουν υψηλότερους δεσμευτικούς στόχους μείωσης των αποβλήτων που πρέπει να επιτευχθούν σε εθνικό επίπεδο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2030. Οι στόχοι αυτοί περιλαμβάνουν τουλάχιστον 20% στην επεξεργασία και μεταποίηση τροφίμων (αντί του 10% που προτείνεται από την Επιτροπή) και 40% κατά κεφαλήν στο λιανικό εμπόριο, τα εστιατόρια, τις υπηρεσίες εστίασης και τα νοικοκυριά (αντί για 30%). Το Κοινοβούλιο ζητά επίσης από την Επιτροπή να αξιολογήσει εάν θα πρέπει να θεσπιστούν υψηλότεροι στόχοι για το 2035 (τουλάχιστον 30% και 50% αντίστοιχα) και, εάν ναι, να τους ζητήσει να υποβάλουν νομοθετική πρόταση.
Οι παραγωγοί να αναλάβουν το κόστος συλλογής, διαλογής και ανακύκλωσης των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων
Οι ευρωβουλευτές συμφώνησαν στην επέκταση των προγραμμάτων ευθύνης του παραγωγού (EPR), μέσω των οποίων οι παραγωγοί που πωλούν κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα στην ΕΕ θα πρέπει να καλύψουν το κόστος συλλογής, διαλογής και ανακύκλωσής τους χωριστά. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να θέσουν σε εφαρμογή αυτά τα σχέδια 18 μήνες μετά την έναρξη ισχύος της οδηγίας (σε σύγκριση με 30 μήνες που προτείνει η Επιτροπή). Οι νέοι κανόνες θα καλύπτουν προϊόντα όπως είδη ένδυσης και αξεσουάρ, κουβέρτες, κλινοσκεπάσματα, κουρτίνες, καπέλα, υποδήματα, στρώματα και χαλιά, συμπεριλαμβανομένων προϊόντων που περιέχουν υφαντικά υλικά όπως δέρμα, συνθετικό δέρμα, καουτσούκ ή πλαστικό.
Η εισηγήτρια Anna Zalewska (Συντηρητικοί, Πολωνία) δήλωσε: «Το Κοινοβούλιο έχει καταλήξει σε στοχευμένες λύσεις για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων, όπως η προώθηση ‘άσχημων’ φρούτων και λαχανικών, η παρακολούθηση των αθέμιτων πρακτικών της αγοράς, η αποσαφήνιση της επισήμανσης της ημερομηνίας και η δωρεά αδιάθετων αλλά αναλώσιμων τροφίμων. Για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, θέλουμε επίσης να συμπεριλάβουμε μη οικιακά προϊόντα, χαλιά και στρώματα, καθώς και πωλήσεις μέσω διαδικτυακών πλατφορμών.»
Τον νομοθετικό φάκελο θα αναλάβει το νέο Κοινοβούλιο μετά τις ευρωπαϊκές εκλογές που θα διεξαχθούν 6-9 Ιουνίου.
Κατά την έγκριση της παρούσας έκθεσης, το Κοινοβούλιο ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των πολιτών της ΕΕ για εφαρμογή των αρχών της κυκλικής οικονομίας και για προώθηση μέτρων κατά της σπατάλης τροφίμων, καθώς και για την εφαρμογή χωρίς καθυστέρηση μιας φιλόδοξης στρατηγικής για τη βιώσιμη κλωστοϋφαντουργία και την αύξηση των περιβαλλοντικών προτύπων, όπως εκφράζονται στις προτάσεις 1(3), 5(8), 5(9) και 5(11) των συμπερασμάτων της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης.
