Στο στούντιο της εκπομπής Πρωτοσέλιδο της τηλεόρασης Sigma φιλοξενήθηκε σήμερα, ο διευθυντής της EastMed Weather Modification Ltd, Ηρακλής Παντελή, επιχείρησε να αποδομήσει την «παραφιλολογία» που επικρατεί για χρόνια σε σχέση με τη «σπορά νεφών».
Διευκρίνισε ότι δεν πρόκειται ούτε για ψεκασμούς ούτε για «βομβαρδισμούς», αλλά για μια τεχνολογία έξι δεκαετιών, που εφαρμόζεται ήδη από δεκάδες χώρες και στοχεύει είτε στην αύξηση της βροχόπτωσης είτε στην καταστολή χαλαζιού.
Ο Παντελή περιέγραψε βήμα βήμα μια διαδικασία που ελάχιστα θυμίζει τους μύθους που συνήθως τη συνοδεύουν. Ειδικά διαμορφωμένα αεροσκάφη μπαίνουν μέσα στο κατάλληλο νέφος, με οδηγίες από μετεωρολόγους και χειριστές ραντάρ στο έδαφος, οι οποίοι εντοπίζουν τα σωστά ύψη και είδη νεφοποίησης. «Δεν μπορείς να πας να σπείρεις όπου υπάρχουν διάσπαρτες μικρές νεφώσεις», τονίζει. «Ούτε μπορείς να μετακινήσεις το σύννεφο. Μπορείς όμως να το ενεργοποιήσεις όταν έχει τη δυναμική να βρέξει».
Σε σχέση με το πρόβλημα στην Κύπρο, είπε ότι «Δεν μιλούμε πια για υδατικό πρόβλημα, μιλούμε για κρίση». Εξήγησε ότι η εταιρεία του υπέβαλε στο Υπουργείο Γεωργίας, τον Ιούλιο του 2024, μια ολοκληρωμένη πρόταση επτάμηνου προγράμματος σποράς νεφών, με δύο αεροσκάφη, προσωπικό που θα εγκαθίστατο στην Πάφο και προηγμένο ραντάρ μεγάλης εμβέλειας. Έξι μήνες αργότερα, η απάντηση του κράτους ήταν αρνητική. Σύμφωνα με τον ίδιο, το Υπουργείο επικαλέστηκε επιστημονικές εισηγήσεις που έκριναν πως η μέθοδος δεν είναι δοκιμασμένη στις κλιματικές συνθήκες της Κύπρου και δεν εγγυάται αποτελέσματα.
Ο Παντελή αποδέχεται ότι καμία χώρα δεν μπορεί να προβλέψει πότε θα εμφανιστούν τα κατάλληλα νέφη. Επιμένει όμως ότι η τεχνολογία έχει αποδείξει την αποτελεσματικότητά της διεθνώς. Γι’ αυτό και, αμέσως μετά την αρνητική απάντηση, η εταιρεία προχώρησε στην πρόσκληση ενός από τους κορυφαίους επιστήμονες διεθνώς στην τροποποίηση καιρού. Ο καθηγητής ανέλυσε 53 ημέρες μετεωρολογικών δεδομένων του περσινού χειμώνα και, αφαιρώντας τις μέρες καταιγίδων, κατέληξε ότι στις 33 από αυτές υπήρχαν οι ιδανικές προϋποθέσεις για επιτυχή σπορά νεφών. Μια καθαρά θεωρητική άσκηση «στα χαρτιά», όπως διευκρινίζει ο Παντελή, αλλά ενδεικτική του δυναμικού.
Η EastMed κατέθεσε πλέον τρεις αναθεωρημένες προτάσεις. Η πρώτη αφορά καθαρά επιστημονικό πρόγραμμα με περιορισμένης έκτασης σπορά και εκτεταμένη συλλογή δεδομένων. Η δεύτερη αναβιώνει το αρχικό πλήρους κλίμακας σχέδιο των δύο αεροσκαφών. Η τρίτη είναι υβριδική, συνδυάζοντας εκτεταμένες επιχειρήσεις σποράς με παράλληλη επιστημονική αξιολόγηση.
Το ζήτημα του χρόνου κυριαρχεί στη συζήτηση. Τα φράγματα βρίσκονται στο 9,9%, εκ των οποίων μεγάλο μέρος είναι λάσπη. «Κάθε μέρα που περνά είναι χαμένη μέρα», υπογραμμίζει. Χρειάζονται μήνες για να μεταφερθεί προσωπικό, να στηθεί η υποδομή και να ξεκινήσει το πρόγραμμα. Γι’ αυτό και οι καθυστερήσεις μοιάζουν, όπως λέει, ασύμβατες με το μέγεθος της κρίσης.
Όταν οι δημοσιογράφοι ρωτούν αν μπορεί η μέθοδος να κατευθύνει τη βροχή προς τα φράγματα, ο Παντελή εξηγεί ότι δεν είναι εφικτή η «μετακίνηση» νεφών. Μπορεί όμως να γίνει ενεργοποίηση νεφών πάνω στην οροσειρά που τροφοδοτεί τα φράγματα, αυξάνοντας την πιθανότητα να πέσει εκεί η βροχή. «Το σύννεφο κάποια στιγμή θα βρέξει. Το θέμα είναι πού και πότε», αναφέρει.
Πριν κλείσει η συζήτηση, ο Παντελή στέκεται στο παράδειγμα του Ιράν, όπου το προηγούμενο Σαββατοκύριακο έγινε σπορά νεφών πάνω από τη λίμνη Ούρμια, συνοδευόμενη –όπως λέει χαριτολογώντας– είτε από επιστημονικό σχεδιασμό είτε από… δέηση. «Όπως και να έχει, έβρεξε», σημειώνει, αφήνοντας ένα σαφές υπαινιγμό για το τι θεωρεί ότι πρέπει να πράξει και η Κύπρος.
«Δεν μπορούμε να περιμένουμε επτά μήνες για μια απάντηση», λέει λίγο πριν αποχωρήσει από το στούντιο. «Η κρίση τρέχει πιο γρήγορα από τις διαδικασίες». πηγή: sigmalive
