Τα οφέλη και οι προϋποθέσεις
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε ένα πλαίσιο για την ευρωπαϊκή ψηφιακή ταυτότητα, η οποία θα είναι διαθέσιμη σε όλους τους πολίτες, τους κατοίκους και τις επιχειρήσεις της ΕΕ. Οι πολίτες θα μπορούν να αποδείξουν την ταυτότητά τους και να κοινοποιήσουν ηλεκτρονικά έγγραφα από τα ευρωπαϊκά πορτοφόλια ψηφιακής ταυτότητάς τους με ένα απλό κλικ στο τηλέφωνό τους. Θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε διαδικτυακές υπηρεσίες με την εθνική τους ψηφιακή ταυτοποίηση, η οποία θα αναγνωρίζεται σε όλη την Ευρώπη. Οι πολύ μεγάλες πλατφόρμες θα υποχρεούνται να δέχονται τη χρήση των ευρωπαϊκών πορτοφολιών ψηφιακής ταυτότητας κατόπιν αιτήματος του χρήστη, για παράδειγμα για την απόδειξη της ηλικίας του. Η χρήση του ευρωπαϊκού πορτοφολιού ψηφιακής ταυτότητας θα γίνεται πάντα με επιλογή του χρήστη.
Η κ. Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ, εκτελεστική αντιπρόεδρος για μια Ευρώπη Έτοιμη για την Ψηφιακή Εποχή, δήλωσε τα εξής: «Η ευρωπαϊκή ψηφιακή ταυτότητα θα μας δώσει τη δυνατότητα να κάνουμε τις ίδιες ενέργειες σε οποιοδήποτε κράτος μέλος με αυτές που κάνουμε στη χώρα μας, χωρίς επιπλέον κόστος και με λιγότερα εμπόδια, είτε πρόκειται για την ενοικίαση διαμερίσματος είτε για το άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού εκτός της χώρας μας. Και να το πράττουμε αυτό με ασφαλή και διαφανή τρόπο. Έτσι, θα αποφασίζουμε πόσες πληροφορίες που μας αφορούν επιθυμούμε να μοιραστούμε, με ποιον και για ποιο σκοπό. Πρόκειται για μια μοναδική ευκαιρία που θα επιτρέψει σε όλους μας να βιώσουμε ακόμα περισσότερο τι σημαίνει να ζούμε στην Ευρώπη και να είμαστε Ευρωπαίοι.»
Ο επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς, κ. Τιερί Μπρετόν δήλωσε: «Οι πολίτες της ΕΕ, πέρα από το υψηλό επίπεδο ασφάλειας, αναμένουν επίσης και ευκολία, είτε κατά τις επαφές τους με τις εθνικές διοικήσεις, για παράδειγμα για να υποβάλουν τη φορολογική τους δήλωση, είτε όταν γράφονται σε ένα ευρωπαϊκό πανεπιστήμιο όπου απαιτείται επίσημη ταυτοποίηση. Τα ευρωπαϊκά πορτοφόλια ψηφιακής ταυτότητας τούς προσφέρουν τη νέα δυνατότητα να αποθηκεύουν και να χρησιμοποιούν δεδομένα για κάθε είδους υπηρεσία, από τον έλεγχο εισιτηρίων στο αεροδρόμιο έως την ενοικίαση αυτοκινήτου. Σκοπός τους είναι να δώσουν μια επιλογή στους καταναλωτές, μια ευρωπαϊκή επιλογή. Οι ευρωπαϊκές εταιρείες μας, μεγάλες και μικρές, θα επωφεληθούν κι αυτές από την ψηφιακή ταυτότητα. Θα μπορούν να προσφέρουν ευρύ φάσμα νέων υπηρεσιών, δεδομένου ότι η πρόταση δίνει τη λύση για ασφαλείς και αξιόπιστες υπηρεσίες ταυτοποίησης.»
Το ευρωπαϊκό πλαίσιο για την ψηφιακή ταυτότητα
Στο πλαίσιο του νέου κανονισμού, τα κράτη μέλη θα προσφέρουν στους πολίτες και στις επιχειρήσεις ψηφιακά πορτοφόλια στα οποία θα μπορούν να συνδέουν την εθνική τους ψηφιακή ταυτότητα με αποδεικτικά έγγραφα άλλων προσωπικών τους ιδιοχαρακτηριστικών (π.χ. άδεια οδήγησης, πτυχία, τραπεζικό λογαριασμό). Τα πορτοφόλια αυτά μπορούν να παρέχονται από δημόσιες αρχές ή από ιδιωτικούς φορείς, υπό την προϋπόθεση ότι αναγνωρίζονται από κράτος μέλος.
Τα νέα ευρωπαϊκά πορτοφόλια ψηφιακής ταυτότητας θα δώσουν τη δυνατότητα σε όλους τους Ευρωπαίους να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες διαδικτυακά χωρίς να χρειάζεται να χρησιμοποιούν ιδιωτικές μεθόδους ταυτοποίησης ή να κοινοποιούν προσωπικά δεδομένα χωρίς λόγο. Με τη λύση αυτή θα έχουν πλήρη έλεγχο των δεδομένων που μοιράζονται.
Η ευρωπαϊκή ψηφιακή ταυτότητα θα είναι:
- Διαθέσιμη σε όποιον επιθυμεί να την χρησιμοποιήσει: Κάθε πολίτης της ΕΕ, κάτοικος και επιχείρηση στην Ένωση που επιθυμεί να κάνει χρήση της ευρωπαϊκής ψηφιακής ταυτότητας θα μπορεί να το πράξει.
- Ευρέως χρησιμοποιήσιμη: Τα ευρωπαϊκά πορτοφόλια ψηφιακής ταυτότητας θα μπορούν να χρησιμοποιούνται ευρέως είτε ως τρόπος ταυτοποίησης των χρηστών είτε για την απόδειξη ορισμένων προσωπικών χαρακτηριστικών, με σκοπό την πρόσβαση σε δημόσιες και ιδιωτικές ψηφιακές υπηρεσίες σε ολόκληρη την Ένωση.
- Οι χρήστες θα έχουν τον έλεγχο των δεδομένων τους: Τα ευρωπαϊκά πορτοφόλια ψηφιακής ταυτότητας θα επιτρέπουν στους πολίτες να επιλέγουν ποιες πτυχές της ταυτότητας, των δεδομένων και των πιστοποιητικών τους κοινοποιούν σε τρίτα μέρη, καθώς και να παρακολουθούν τέτοιες κοινοποιήσεις. Ο έλεγχος από τους χρήστες διασφαλίζει ότι θα κοινοποιούνται μόνο πληροφορίες που χρειάζεται να κοινοποιηθούν.
Για να γίνει πραγματικότητα το συντομότερο δυνατόν, η πρόταση συνοδεύεται από σύσταση. Η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να καθορίσουν κοινή εργαλειοθήκη έως τον Σεπτέμβριο του 2022 και να αρχίσουν αμέσως τις απαραίτητες προπαρασκευαστικές εργασίες. Η εν λόγω εργαλειοθήκη θα πρέπει να περιλαμβάνει την τεχνική αρχιτεκτονική, πρότυπα και κατευθυντήριες γραμμές για τις βέλτιστες πρακτικές.
Επόμενα βήματα
Παράλληλα με τη νομοθετική διαδικασία, η Επιτροπή θα συνεργαστεί με τα κράτη μέλη και τον ιδιωτικό τομέα όσον αφορά τις τεχνικές πτυχές της ευρωπαϊκής ψηφιακής ταυτότητας. Μέσω του προγράμματος «Ψηφιακή Ευρώπη», η Επιτροπή θα στηρίξει την εφαρμογή του ευρωπαϊκού πλαισίου για την ψηφιακή ταυτότητα, ενώ πολλά κράτη μέλη έχουν συμπεριλάβει έργα για την εφαρμογή λύσεων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένης της ευρωπαϊκής ψηφιακής ταυτότητας, στα εθνικά τους σχέδια στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.
Ιστορικό
Η Ψηφιακή Πυξίδα της Επιτροπής για το 2030 καθορίζει ορισμένους στόχους και ορόσημα στην επίτευξη των οποίων θα συμβάλει η ευρωπαϊκή ψηφιακή ταυτότητα. Για παράδειγμα, έως το 2030, όλες οι βασικές δημόσιες υπηρεσίες θα πρέπει να είναι διαθέσιμες διαδικτυακά, όλοι οι πολίτες θα έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρονικά ιατρικά αρχεία· και το 80 % των πολιτών θα πρέπει να χρησιμοποιεί μια λύση ηλεκτρονικής ταυτοποίησης (eID).
Για την πρωτοβουλία αυτή, η Επιτροπή βασίζεται στο υφιστάμενο διασυνοριακό νομικό πλαίσιο για αξιόπιστες ψηφιακές ταυτότητες, την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για την ηλεκτρονική ταυτοποίηση και τις υπηρεσίες εμπιστοσύνης (κανονισμός eIDAS). Εγκρίθηκε το 2014 και παρέχει τη βάση για διασυνοριακή ηλεκτρονική ταυτοποίηση, επαλήθευση της ταυτότητας και πιστοποίηση ιστότοπων εντός της ΕΕ. Ήδη περίπου το 60 % των Ευρωπαίων μπορούν να επωφεληθούν από το ισχύον σύστημα.
Ωστόσο, δεν απαιτείται από τα κράτη μέλη να αναπτύξουν εθνική ψηφιακή ταυτότητα και να την καταστήσουν διαλειτουργική με τις αντίστοιχες ταυτότητες άλλων κρατών μελών, γεγονός που οδηγεί σε μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ των χωρών. Η παρούσα πρόταση θα καλύψει αυτές τις ελλείψεις βελτιώνοντας την αποτελεσματικότητα του πλαισίου και επεκτείνοντας τα οφέλη του στον ιδιωτικό τομέα και στη χρήση κινητών επικοινωνιών.
