Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ότι καταχωρεί το τυρί Χαλλούμι ως Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ), προστατεύοντας με τον τρόπο αυτόν την συγκεκριμένη ονομασία από την απομίμηση και την αντιποίηση σε ολόκληρη την ΕΕ.
Μόνο το Χαλλούμι που παράγεται στην Κύπρο, σύμφωνα με τις προδιαγραφές του προϊόντος, επιτρέπεται πλέον να φέρει την καταχωρισμένη ονομασία, με προφανή οικονομικά οφέλη για τη νήσο.
Είναι ημίσκληρο τυρί, το οποίο κατασκευάζεται από μείγμα αγελαδινού και αιγοπρόβειου γάλακτος, ή εξ ολοκλήρου από αιγοπρόβειο γάλα και μπορεί να ψηθεί στη σχάρα ή στο τηγάνι. Έχει άσπρο χρώμα και σημαντικό χαρακτηριστικό του είναι ότι δεν λειώνει στην υψηλή θερμοκρασία που αναπτύσσεται κατά το ψήσιμό του.
Σύμφωνα με δήλωση του Κύπριου Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Κώστα Καδή, «με μεγάλη ικανοποίηση χαιρετίζουμε τη σημερινή απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την οποία το Χαλλούμι (Halloumi)/Hellim καταχωρίζεται επίσημα ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ).
Με την εφαρμογή του σχετικού Κανονισμού από την 1η Οκτωβρίου του 2021, την ονομασία «χαλλούμι» θα μπορούν να παίρνουν μόνο προϊόντα που θα παράγονται στην Κύπρο και θα τηρούν τις απαιτούμενες προδιαγραφές. Επιτυγχάνεται, έτσι, η προστασία του εθνικού αγροτικού μας προϊόντος από απομιμήσεις και από κατάχρηση της επωνυμίας του, σε ολόκληρη την ΕΕ και σε άλλες χώρες με τις οποίες η ΕΕ διατηρεί διμερείς εμπορικές συμφωνίες.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω τόσο την παρούσα όσο και την προηγούμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και ιδιαίτερα τα μέλη του Κολεγίου των Επιτρόπων, που, με τη σημερινή τους απόφαση, δικαίωσαν τη μεγάλη προσπάθεια των τελευταίων ετών, για καταχώριση του χαλλουμιού στον εκλεκτό κατάλογο των προϊόντων Προστατευόμενων Ονομασιών Προέλευσης της ΕΕ».
Όπως επισημαίνει σε σχετική ανακοίνωση η ΕΕ, η καταχώριση επιτρέπει στους παραγωγούς αυτού του εμβληματικού κυπριακού τυριού, πασίγνωστου σε όλο τον κόσμο για τη χαρακτηριστική υφή και εμφάνισή του (διπλωμένο), το οποίο μπορεί να καταναλωθεί και ψητό ή τηγανητό, από οποιοδήποτε μέρος της νήσου Κύπρου, να επωφεληθούν από το καθεστώς ΠΟΠ.
Για να διευκολυνθούν οι παραγωγοί της τουρκοκυπριακής κοινότητας, ώστε να μπορέσουν να επωφεληθούν πλήρως από την προστασία, η Επιτροπή θέσπισε ένα μέτρο που επιτρέπει στο προϊόν ΠΟΠ να διασχίζει την Πράσινη Γραμμή, υπό την προϋπόθεση ότι το τυρί και το γάλα από το οποίο παρασκευάζεται πληρούν όλα τα πρότυπα της ΕΕ για την υγεία των ζώων και τη δημόσια υγεία.
Αυτή η ιστορικής σημασίας δέσμη μέτρων υλοποιεί την κοινή αντίληψη για το Χαλλούμι/Halloumi/Hellim, που επιτεύχθηκε το 2015, και θα εφαρμοστεί προσωρινά και εν αναμονή της επανένωσης της Κύπρου.
Η σχετική απόφαση καθορίζει επίσης τους όρους διεξαγωγής των εμπορικών συναλλαγών, συμπεριλαμβανομένων των διατάξεων σχετικά με τους ελέγχους. Επιπλέον, οι εγκαταστάσεις μεταποίησης γάλακτος, θα πρέπει να τηρούν τους ισχύοντες κανόνες για τη δημόσια υγεία. Τα βασικά στοιχεία αυτής της δέσμης μέτρων είναι τα ακόλουθα:
Η ονομασία «Χαλλούμι (Halloumi)/Hellim» καταχωρίζεται στο μητρώο προστατευόμενων ονομασιών προέλευσης και προστατευόμενων γεωγραφικών ενδείξεων. Μόνο το Χαλλούμι/Halloumi/Hellim που παράγεται στη νήσο Κύπρο και σύμφωνα με την παραδοσιακή συνταγή μπορεί τώρα να διατίθεται στην αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης με αυτή την ονομασία.
Η διενέργεια επιθεωρήσεων ΠΟΠ σε ολόκληρη την Κύπρο θα ανατεθεί σε διεθνώς διαπιστευμένο οργανισμό ελέγχου. Ο οργανισμός ελέγχου θα είναι υπεύθυνος για την τήρηση της παραδοσιακής συνταγής από τους παραγωγούς.
Θα θεσπιστεί ένα λειτουργικό σύστημα που θα διασφαλίζει τη διενέργεια αποτελεσματικών ελέγχων για την ΠΟΠ σε ολόκληρη την Κύπρο, το οποίο θα παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς η Επιτροπή.
Ένα μέτρο με το οποίο αίρονται οι απαγορεύσεις σχετικά με τη διακίνηση ορισμένων προϊόντων ζωϊκής προέλευσης στη νήσο Κύπρο, εν αναμονή της επανένωσής της, και καθορίζονται οι όροι που διέπουν τη διακίνηση των εν λόγω προϊόντων ώστε να καταστεί δυνατή η παραγωγή του τυριού με την ονομασία «Χαλλούμι» (Halloumi)/«Hellim» (ΠΟΠ) σε ολόκληρη την Κύπρο.
Ιδιωτικός φορέας ελέγχου θα οριστεί για τη διενέργεια ελέγχων στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και τις γαλακτοκομικές εγκαταστάσεις στην τουρκοκυπριακή κοινότητα, ώστε να διασφαλιστεί ότι τηρούνται όλοι οι κανόνες της ΕΕ για την υγεία και την υγιεινή. Μόνο το Χαλλούμι/Halloumi/Hellim που πληροί όλα τα υγειονομικά πρότυπα της ΕΕ μπορεί να αποτελεί αντικείμενο εμπορικών συναλλαγών εκατέρωθεν της Πράσινης Γραμμής.
Ο επίτροπος Γεωργίας της ΕΕ, Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, δήλωσε σχετικά: «Χαίρομαι ιδιαίτερα που το Χαλλούμι/Halloumi/Hellim καταχωρίστηκε στο μητρώο ΠΟΠ και ΠΓΕ, μαζί με τα καλύτερα γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα υψηλής ποιότητας της Ευρώπης. Το επίτευγμα αυτό, για όλους τους παραγωγούς της Κύπρου που επιθυμούν να προσχωρήσουν στο σύστημα ποιότητας, είναι αποτέλεσμα πολυετών και άοκνων προσπαθειών από όλες τις πλευρές». Αυτό το σύστημα καταχώρισης της ΠΟΠ εξασφαλίζει ισότιμη και δίκαιη μεταχείριση για όλους τους παραγωγούς εκατέρωθεν της Πράσινης Γραμμής και εγγυάται ότι οι καταναλωτές σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούν να αναγνωρίζουν αυτό το αυθεντικό κυπριακό προϊόν».
