Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάνει ένα σημαντικό βήμα για τη μείωση των αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, καθώς και της ταλαιπωρίας που προκαλεί στους καταναλωτές η ύπαρξη διαφορετικών, ασύμβατων φορτιστών για τις ηλεκτρονικές συσκευές. Πολυετής συνεργασία με τη βιομηχανία στο πλαίσιο μιας εθελοντικής προσέγγισης έχει επιφέρει μείωση του αριθμού των φορτιστών κινητών τηλεφώνων από 30 σε 3 κατά την τελευταία δεκαετία, αλλά δεν πέτυχε την πλήρη επίλυση του προβλήματος. Πλέον, η Επιτροπή προτείνει νομοθεσία για την καθιέρωση μιας κοινής λύσης φόρτισης για όλες τις σχετικές συσκευές.
Με τη σημερινή πρόταση αναθεώρησης της οδηγίας για τον ραδιοεξοπλισμό, η θύρα φόρτισης και η τεχνολογία ταχείας φόρτισης των συσκευών θα εναρμονιστούν: Η USB-C θα καταστεί η πρότυπη θύρα για όλα τα έξυπνα τηλέφωνα, τις ταμπλέτες, τις φωτογραφικές μηχανές, τα ακουστικά κεφαλής, τα φορητά ηχεία και τις κονσόλες βιντεοπαιχνιδιών χειρός. Επιπλέον, η Επιτροπή προτείνει τον διαχωρισμό της πώλησης φορτιστών από την πώληση ηλεκτρονικών συσκευών. Τα παραπάνω μέτρα θα προσφέρουν ευκολία στους καταναλωτές και θα μειώσουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα που συνδέεται με την παραγωγή και την απόρριψη των φορτιστών, υποστηρίζοντας έτσι την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση.
Η κ. Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ, εκτελεστική αντιπρόεδρος για μια Ευρώπη Έτοιμη για την Ψηφιακή Εποχή, δήλωσε: «Οι Ευρωπαίοι καταναλωτές ταλαιπωρούνται ήδη πολύ καιρό από τους ασύμβατους φορτιστές, οι οποίοι σωρεύονται στα συρτάρια τους. Δώσαμε στον κλάδο άφθονο χρόνο για να βρει τις δικές του λύσεις και πλέον είναι καιρός να αναληφθεί νομοθετική δράση για έναν κοινού τύπου φορτιστή. Η δράση αυτή συνάδει με τις οικολογικές και τις ψηφιακές φιλοδοξίες μας και θα αποφέρει σημαντικά οφέλη για τους καταναλωτές και το περιβάλλον μας.»
Ο κ. Τιερί Μπρετόν, επίτροπος αρμόδιος για την εσωτερική αγορά, δήλωσε: «Οι φορτιστές τροφοδοτούν τις σημαντικότερες ηλεκτρονικές συσκευές μας. Καθώς οι συσκευές αυξάνονται διαρκώς, πωλούνται όλο και περισσότεροι φορτιστές που δεν είναι εναλλάξιμοι ή δεν είναι απαραίτητοι. Θέτουμε τέλος σ’ αυτό. Με την πρότασή μας, οι Ευρωπαίοι καταναλωτές θα μπορούν να χρησιμοποιούν έναν μοναδικό φορτιστή για όλες τις φορητές ηλεκτρονικές συσκευές τους, γεγονός που θα προσφέρει σημαντική ευκολία και θα μειώσει τα απόβλητα.»
Σήμερα η Επιτροπή προτείνει:
- Μια εναρμονισμένη θύρα φόρτισης των ηλεκτρονικών συσκευών: Η USB-C θα αποτελεί κοινή θύρα. Με τον τρόπο αυτό, οι καταναλωτές θα μπορούν να φορτίζουν τις συσκευές τους με τον ίδιο φορτιστή USB-C, ανεξάρτητα από τη μάρκα της συσκευής.
- Εναρμονισμένη τεχνολογία ταχείας φόρτισης, η οποία θα συμβάλει ώστε διάφοροι παραγωγοί να μην περιορίζουν αδικαιολόγητα την ταχύτητα φόρτισης και θα βοηθήσει να διασφαλιστεί ότι η ταχύτητα φόρτισης είναι η ίδια όταν χρησιμοποιείται συμβατός φορτιστής για μια συσκευή.
- Τον διαχωρισμό της πώλησης φορτιστή από την πώληση της ηλεκτρονικής συσκευής: Οι καταναλωτές θα μπορούν να αγοράζουν νέα ηλεκτρονική συσκευή χωρίς νέο φορτιστή. Με τον τρόπο αυτό θα περιοριστεί ο αριθμός των αχρείαστων φορτιστών που αγοράζονται ή που μένουν αχρησιμοποίητοι. Η μείωση της παραγωγής και της απόρριψης νέων φορτιστών εκτιμάται ότι θα μειώσει την ποσότητα των αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού κατά σχεδόν χίλιους τόνους ετησίως.
- Καλύτερη ενημέρωση των καταναλωτών: Οι παραγωγοί θα πρέπει να παρέχουν πληροφορίες για τις επιδόσεις φόρτισης, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών σχετικά με την ισχύ που απαιτείται από τη συσκευή και το αν η συσκευή υποστηρίζει την ταχεία φόρτιση. Με τον τρόπο αυτό οι καταναλωτές θα μπορούν να διαπιστώσουν ευκολότερα αν οι υφιστάμενοι φορτιστές τους πληρούν τις απαιτήσεις της νέας συσκευής τους ή θα διευκολύνονται στην επιλογή συμβατού φορτιστή. Σε συνδυασμό με τα άλλα μέτρα, το μέτρο αυτό θα βοηθήσει τους καταναλωτές να περιορίσουν τον αριθμό των νέων φορτιστών που αγοράζουν και, ως εκ τούτου, θα τους βοηθήσει να εξοικονομούν 250 εκατ. EUR ετησίως από περιττές αγορές φορτιστών.
Η αναθεώρηση της οδηγίας για τον ραδιοεξοπλισμό αποτελεί μέρος της ευρύτερης δράσης της Επιτροπής για την προώθηση της βιωσιμότητας των προϊόντων, ιδίως των ηλεκτρονικών, στην αγορά της ΕΕ, η οποία θα αποτελέσει το επίκεντρο μιας επικείμενης πρότασης για τα βιώσιμα προϊόντα.
Επόμενα βήματα
Η σημερινή πρόταση αναθεώρησης της οδηγίας για τον ραδιοεξοπλισμό θα πρέπει τώρα να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία (συναπόφαση). Μια μεταβατική περίοδος 24 μηνών από την ημερομηνία θέσπισης της οδηγίας θα δώσει στον κλάδο αρκετό χρόνο για να προσαρμοστεί πριν από την έναρξη της εφαρμογής της.
Για να υπάρξει τελικά κοινός φορτιστής, απαιτείται πλήρης διαλειτουργικότητα και στις δύο πλευρές του καλωδίου: στην ηλεκτρονική συσκευή και στο εξωτερικό τροφοδοτικό. Η διαλειτουργικότητα στην πλευρά της συσκευής, η οποία είναι μακράν η μεγαλύτερη πρόκληση, θα επιτευχθεί με τη σημερινή πρόταση. Η διαλειτουργικότητα του εξωτερικού τροφοδοτικού θα ρυθμιστεί με αναθεώρηση του κανονισμού της Επιτροπής για τον οικολογικό σχεδιασμό. Η αναθεώρηση αυτή θα δρομολογηθεί εντός του τρέχοντος έτους ώστε η έναρξη της ισχύος της να ευθυγραμμιστεί με αυτήν της σημερινής πρότασης.
Ιστορικό
Το 2020 στην αγορά της ΕΕ πωλήθηκαν περίπου 420 εκατομμύρια κινητά τηλέφωνα και άλλες φορητές ηλεκτρονικές συσκευές. Κατά μέσο όρο, οι καταναλωτές κατέχουν περίπου τρεις φορτιστές κινητών τηλεφώνων, εκ των οποίων χρησιμοποιούν δύο σε τακτική βάση. Παρά το γεγονός αυτό, το 38 % των καταναλωτών αναφέρουν ότι έχουν αντιμετωπίσει προβλήματα τουλάχιστον μία φορά, αδυνατώντας να φορτίσουν το κινητό τους τηλέφωνο επειδή οι φορτιστές που είχαν στη διάθεσή τους ήταν ασύμβατοι. Η κατάσταση αυτή δεν είναι μόνο ενοχλητική, αλλά και δαπανηρή για τους καταναλωτές, οι οποίοι δαπανούν περίπου 2,4 δισ. EUR ετησίως για αυτόνομους φορτιστές που δεν πωλούνται από κοινού με ηλεκτρονική συσκευή. Επιπλέον, οι απορριπτόμενοι και οι αχρησιμοποίητοι φορτιστές εκτιμάται ότι αποτελούν έως και 11.000 τόνους αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού ετησίως.
Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων για τους καταναλωτές και για το περιβάλλον, η Επιτροπή υποστηρίζει την καθιέρωση κοινής λύσης φόρτισης για τα κινητά τηλέφωνα και τις παρόμοιες ηλεκτρονικές συσκευές ήδη από το 2009. Αρχικά, το 2009 η Επιτροπή διευκόλυνε την επίτευξη μιας εθελοντικής συμφωνίας του κλάδου, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη σύναψη του πρώτου μνημονίου συμφωνίας (ΜΣ) και οδήγησε στη μείωση του αριθμού των υφιστάμενων στην αγορά λύσεων φόρτισης για κινητά τηλέφωνα από 30 σε 3. Μετά τη λήξη της ισχύος του μνημονίου το 2014, ο κλάδος υπέβαλε, τον Μάρτιο του 2018, μια νέα πρόταση, αλλά αυτή δεν κρίθηκε ικανοποιητική όσον αφορά την επίτευξη κοινής λύσης φόρτισης ή την ικανοποίηση της ανάγκης για διευκόλυνση των καταναλωτών και μείωση των αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού.
