Τα μικροπλαστικά – θραύσματα πλαστικού μικρότερα από 5 mm – αλλοιώνουν την ισορροπία των βακτηρίων στο ανθρώπινο έντερο προκαλώντας μοτίβα στο μικροβίωμα παρόμοια με εκείνα που έχουν συνδεθεί με την κατάθλιψη και τον καρκίνο του εντέρου, αποκάλυψε νέα έρευνα.
Η μελέτη, που παρουσιάστηκε στο ιατρικό συνέδριο UEG Week 2025, δείχνει ότι τα μικροπλαστικά μπορούν να αλλάξουν με λεπτό αλλά ουσιαστικό τρόπο τη συμπεριφορά των βακτηρίων του εντέρου, δημιουργώντας νέες ανησυχίες για τις επιπτώσεις στην υγεία από την καθημερινή έκθεση σε αυτά.
Όπως αναφέρει ο Independent, η μελέτη είναι μία από τις πρώτες που διερευνούν άμεσα τον τρόπο με τον οποίο τα μικροπλαστικά αλληλεπιδρούν με το μικροβίωμα του ανθρώπινου εντέρου. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι τα ευρήματα προστίθενται στις αυξανόμενες ενδείξεις ότι αυτοί οι ρύποι, που βρίσκονται σε όλα τα προϊόντα, από το εμφιαλωμένο νερό έως τη σκόνη του σπιτιού, ενδέχεται να επηρεάζουν τον οργανισμό με τρόπους που δεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητοί.
Αλλαγές στον μεταβολισμό των βακτηρίων
Για να ελέγξουν τις επιπτώσεις, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν δείγματα κοπράνων από πέντε υγιείς εθελοντές, για να αναπτύξουν καλλιέργειες του εντερικού μικροβιώματος εκτός σώματος. Αυτές εκτέθηκαν σε πέντε συνηθισμένα είδη μικροπλαστικών, μεταξύ των οποίων το πολυστυρένιο και το πολυαιθυλένιο, σε συγκεντρώσεις παρόμοιες με την τυπική έκθεση του ανθρώπου, καθώς και σε υψηλότερες δόσεις για να δουν πώς αντιδρούσαν τα μικρόβια υπό πίεση.
Ενώ ο συνολικός αριθμός βακτηρίων παρέμεινε σταθερός, τα δείγματα που εκτέθηκαν σε πλαστικό έγιναν αισθητά πιο όξινα, υποδηλώνοντας αλλαγές στο μεταβολισμό των βακτηρίων. Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης μεταβολές στα χημικά υποπροϊόντα που παράγουν τα βακτήρια – όπως στα επίπεδα του βαλερικού οξέος, της λυσίνης και του γαλακτικού οξέος. Ορισμένες από αυτές τις αλλαγές αντικατόπτριζαν πρότυπα που έχουν παρατηρηθεί σε περιπτώσεις ψυχικών διαταραχών και καρκίνου του παχέος εντέρου.
Ο κύριος συγγραφέας της μελέτης Christian Pacher-Deutsch εξήγησε ότι οι ακριβείς μηχανισμοί της διαταραχής δεν είναι ακόμη ξεκάθαροι, αλλά διαφαίνονται κάποιες πιθανές εξηγήσεις.
«Τα μικροπλαστικά μπορούν να αλλάξουν τη σύσταση του μικροβιώματος δημιουργώντας φυσικά ή χημικά περιβάλλοντα που ευνοούν ορισμένα βακτήρια», ανέφερε. «Για παράδειγμα, μπορούν να σχηματιστούν βιοφίλμ πάνω στις επιφάνειες των μικροπλαστικών, δημιουργώντας νέα μικροπεριβάλλοντα που ορισμένα μικρόβια αποικίζουν ταχύτερα».
Πρόσθεσε ότι τα μικροπλαστικά μπορεί να φέρουν χημικές ουσίες που παρεμβαίνουν άμεσα στον μεταβολισμό των βακτηρίων. «Αυτό μπορεί να αλλάξει την παραγωγή οξέων, προκαλώντας μια αντίδραση στρες που μεταβάλλει το pH του εντέρου», είπε. «Αυτές οι αλλαγές θα μπορούσαν στη συνέχεια να προκαλέσουν βρόχους ανάδρασης που επηρεάζουν περαιτέρω την ισορροπία του μικροβιώματος».
Ο Pacher-Deutsch καταλήγει επισημαίνοντας ότι τα ευρήματα υπογραμμίζουν πόσο η εκτεταμένη έκθεση στα μικροπλαστικά μπορεί να ενέχει αόρατους κινδύνους. «Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι τα μικροπλαστικά έχουν όντως αντίκτυπο στο μικροβίωμά μας. Αν και είναι πολύ νωρίς για να κάνουμε οριστικές δηλώσεις σχετικά με την υγεία, το μικροβίωμα είναι κεντρικής σημασίας για την πέψη, την ανοσία και ακόμη και την ψυχική υγεία. Η μείωση της έκθεσης, όπου είναι δυνατόν, είναι μια λογική προφύλαξη». Πηγή: CNN Greece
