Για δέκατη συνεχή χρονιά δημοσιεύεται ο Δείκτης « Women in Work» της PwC. Αναγκαία η ανάληψη δράσεων που θα επιτρέψουν στις γυναίκες να επωφεληθούν από τις ευκαιρίες απασχόλησης που δημιουργεί η μετάβαση στο μηδενικό ισοζύγιο εκπομπών αερίων
Σύμφωνα με την τελευταία ανάλυση της PwC, τα υψηλότερα ποσοστά γυναικείας ανεργίας σε συνδυασμό με τη μεγαλύτερη αναλογία των γυναικών που εγκαταλείπουν την αγορά εργασίας λόγω της πανδημίας του COVID-19, έχουν επιβραδύνει την πρόοδο προς την ισότητα των φύλων στην εργασία κατά δύο χρόνια τουλάχιστον.
Ο Δείκτης «Women in Work» της PwC, που δημοσιεύεται για δέκατη συνεχή χρονιά, αξιολογεί την πορεία της απασχόλησης των γυναικών σε 33 χώρες του ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης). Μετά από μια δεκαετία αργής αλλά σταθερής προόδου όσον αφορά την απασχόληση των γυναικών στο σύνολο των χωρών του ΟΟΣΑ, για πρώτη φορά στην ιστορία του ο Δείκτης καταγράφει πτώση.
Οι δύο βασικοί παράγοντες που συνέβαλαν στην πτώση αυτή, ήταν η αύξηση της γυναικείας ανεργίας και τα χαμηλότερα ποσοστά συμμετοχής των γυναικών στην απασχόληση κατά τη χειρότερη φάση της πανδημίας. Με βάση τον υπολογισμό του «χάσματος COVID-19», το οποίο συγκρίνει τις απώλειες θέσεων εργασίας με την προβλεπόμενη αύξηση της απασχόλησης πριν από την πανδημία, ο Δείκτης καταγράφει 5,1 εκατομμύρια περισσότερες άνεργες γυναίκες και 5,2 εκατομμύρια λιγότερες γυναίκες στην αγορά εργασίας σε σχέση με τους αριθμούς που θα αναμέναμε αν δεν εκδηλωνόταν η πανδημία.
Σύμφωνα με σχετική Έκθεση του ΟΟΣΑ με θέμα τις ανισότητες μεταξύ των φύλων όσον αφορά τη φροντίδα και τον αντίκτυπο στην αγορά εργασίας κατά τη διάρκεια της COVID-19, οι γυναίκες ανέλαβαν περισσότερες μη αμειβόμενες ευθύνες για τη φροντίδα των παιδιών την περίοδο της πανδημίας, με αποτέλεσμα να εγκαταλείπουν την αγορά εργασίας σε ψηλότερα ποσοστά από ό,τι οι άνδρες[1].
Ο Δείκτης «Women in Work» βασίζεται σε πέντε επιμέρους δείκτες που αντικατοπτρίζουν τη συμμετοχή των γυναικών στην παγκόσμια αγορά εργασίας και την ισότητα στον εργασιακό χώρο. Δεδομένης της αργής προόδου που σημειώνεται τα δέκα τελευταία χρόνια σε σχέση με τον καθένα από τους πέντε αυτούς επιμέρους δείκτες, καθώς και το χαμένο έδαφος λόγω της πανδημίας, εκτιμάται ότι θα χρειαστούν χρόνια – σε ορισμένες περιπτώσεις δεκαετίες – για να γεφυρωθεί το χάσμα και να επιτευχθεί η ισότητα γυναικών και ανδρών στο παγκόσμιο εργασιακό περιβάλλον:
- Ποσοστό της συμμετοχής των γυναικών στο εργατικό δυναμικό (33 χρόνια για να φτάσει το σημερινό αντίστοιχο ποσοστό των ανδρών, το οποίο ανέρχεται στο 80%)
- Χάσμα μεταξύ του ποσοστού συμμετοχής των γυναικών και των ανδρών στο εργατικό δυναμικό (30 χρόνια για να γεφυρωθεί)
- Ποσοστό της γυναικείας ανεργίας (9 χρόνια για να φτάσει το σημερινό αντίστοιχο ποσοστό των ανδρών)
- Ποσοστό πλήρους απασχόλησης των γυναικών (67 χρόνια για να εξισωθεί με το σημερινό αντίστοιχο ποσοστό των ανδρών που εργάζονται με καθεστώς πλήρους απασχόλησης)
- Μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων (63 χρόνια για να γεφυρωθεί).
Η αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στη μετάβαση σε μηδενικό ισοζύγιο εκπομπών αερίων αποτελεί κλειδί για τη γεφύρωση του χάσματος στην απασχόληση
Η επίτευξη μεγαλύτερης ισότητας των φύλων στους χώρους εργασίας σε παγκόσμιο επίπεδο προϋποθέτει αποτελεσματικές δράσεις πολιτικής. Αυτό συνεπάγεται πιο ευέλικτες επιλογές εργασίας, οι οποίες στοχεύουν κυρίως στις ανισότητες μεταξύ των φύλων όσον αφορά τη μη αμειβόμενη φροντίδα και την οικιακή εργασία. Απαιτούνται πολιτικές όπως η ισότιμη γονική άδεια με αποδοχές, οι οποίες συμβάλλουν στην ανακατανομή του άνισου βάρους της φροντίδας που επωμίζονται οι γυναίκες.
Ακόμη πιο σημαντική αναδεικνύεται η ανάγκη στήριξης των γυναικών από τις κυβερνήσεις και τις επιχειρήσεις, ώστε να επωφεληθούν από τις ευκαιρίες απασχόλησης που δημιουργεί η μετάβαση των οικονομιών του ΟΟΣΑ σε μηδενικό ισοζύγιο εκπομπών αερίων. Η ανάλυσή μας δείχνει ότι η μετάβαση των οικονομιών σε μηδενικό ισοζύγιο εκπομπών θα αυξήσει συνολικά τις θέσεις εργασίας, καθώς το 2030 αναμένονται περισσότερες θέσεις σε 15 από τους 20 τομείς, στο σύνολο των οικονομιών του ΟΟΣΑ. Ωστόσο, η μεγαλύτερη αναλογικά αύξηση των θέσεων εργασίας θα καταγραφεί στις επιχειρήσεις κοινής ωφελείας, στις κατασκευές και στη μεταποίηση, όπου παρατηρείται δυσανάλογη εκπροσώπηση των γυναικών. Οι συγκεκριμένοι τομείς απασχολούν σήμερα το ένα τρίτο σχεδόν του ανδρικού εργατικού δυναμικού στο σύνολο του ΟΟΣΑ, σε σύγκριση με μόλις 11% του γυναικείου δυναμικού.
Εάν δεν ληφθούν μέτρα για βελτίωση της εκπροσώπησης των γυναικών στους πιο πάνω τομείς, η PwC εκτιμά ότι το χάσμα απασχόλησης μεταξύ ανδρών και γυναικών στο σύνολο του ΟΟΣΑ – το οποίο καταγράφει τον πρόσθετο αριθμό των ανδρών στην αγορά εργασίας, ως ποσοστό του αντίστοιχου αριθμού γυναικών – θα διευρυνθεί μέχρι το 2030 κατά 1,7 ποσοστιαίες μονάδες (από 20,8% το 2020 σε 22,5% το 2030).[2]
[1] ΟΟΣΑ. 2021 «Caregiving in crisis: Gender inequality in paid and unpaid work during COVID-19».
[2] Η εκτίμηση βασίζεται στην ανάλυση από την PwC των δεδομένων διαφόρων σεναρίων της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) σχετικά με τη σύνθεση των θέσεων εργασίας ανά τομέα σε 28 χώρες του ΟΟΣΑ το 2030. Εκτιμάται ότι το χάσμα απασχόλησης θα διευρυνθεί μέχρι το 2030 από 20,8% σε 22,0% – στην περίπτωση που δεν αναληφθούν δράσεις για το κλίμα – και σε 22,5% αν ληφθεί υπόψη η μετάβαση του τομέα της ενέργειας σε μηδενικό ισοζύγιο εκπομπών αερίων στο σύνολο των οικονομιών του ΟΟΣΑ.
Η επιτάχυνση της προόδου προς την ισότητα των φύλων μπορεί να επιφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα. Η ανάλυση της PwC διαπιστώνει ότι η αύξηση της γυναικείας απασχόλησης στο σύνολο του ΟΟΣΑ θα ήταν δυνατό να ενισχύσει το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) κατά US$6 τρις τον χρόνο. * Εν τω μεταξύ, η γεφύρωση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων θα ήταν δυνατό να ενισχύσει τις αποδοχές των γυναικών στο σύνολο του ΟΟΣΑ κατά US$2 τρις τον χρόνο.
