Περίπου 467.000 πλαστά χαρτονομίσματα του ευρώ αποσύρθηκαν από την κυκλοφορία το 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, σημειώνοντας πως πρόκειται για ένα από τα χαμηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί ποτέ κατ’ αναλογία προς το σύνολο των τραπεζογραμματίων σε κυκλοφορία.
Όπως επισημαίνει, πέρσι εντοπίστηκαν μόλις 16 πλαστά ανά 1 εκατομμύριο γνήσιων τραπεζογραμματίων σε κυκλοφορία. Αν και η αναλογία είναι πολύ μικρή, ο πραγματικός αριθμός πλαστών τραπεζογραμματίων αυξήθηκε συγκριτικά με το 2022, καθώς τότε ο αριθμός των πλαστών τραπεζογραμματίων ήταν εξαιρετικά χαμηλός μετά την πανδημία του COVID-19. Σε κάθε περίπτωση, ο αριθμός των πλαστών τραπεζογραμματίων παρέμεινε χαμηλότερος από ό,τι τα έτη που προηγήθηκαν της πανδημίας.
20ευρα και 50ευρα τα «αγαπημένα» των παραχαρακτών
Τα τραπεζογραμμάτια των 20 και των 50 ευρώ εξακολούθησαν να καταγράφουν τα υψηλότερα ποσοστά παραχάραξης, σημειώνει η ΕΚΤ.
Οι δύο αυτές ονομαστικές αξίες αντιστοιχούσαν μαζί σε πάνω από το 70% του συνόλου των πλαστών τραπεζογραμματίων. Το 97,2% των πλαστών τραπεζογραμματίων εντοπίστηκε σε χώρες της ζώνης του ευρώ, ενώ το 1,9% εντοπίστηκε σε κράτη μέλη της ΕΕ εκτός ζώνης ευρώ και το 0,9% σε άλλα μέρη του κόσμου.
Η μέθοδος των «τριών ελέγχων
Σύμφωνα με την ΕΚΤ, τα περισσότερα πλαστά τραπεζογραμμάτια ανιχνεύονται εύκολα, διότι τα χαρακτηριστικά ασφαλείας είτε δεν υπάρχουν καθόλου ή είναι πολύ κακές απομιμήσεις. Δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας για τα πλαστά τραπεζογραμμάτια, ωστόσο θα πρέπει να βρισκόμαστε σε επαγρύπνηση.
Η γνησιότητα των τραπεζογραμματίων μπορεί να εξακριβωθεί εύκολα με τη μέθοδο των τριών ελέγχων:
- Έλεγχος με την αφή: Ψηλαφίστε την ανάγλυφη εκτύπωση – Υπάρχουν ειδικές μέθοδοι εκτύπωσης που προσδίδουν στα τραπεζογραμμάτια χαρακτηριστική αίσθηση στην αφή.
- Στην πρόσθια όψη υπάρχουν μικρές ανάγλυφες γραμμές στην αριστερή και τη δεξιά άκρη. Ανάγλυφο δημιουργείται επίσης στη βασική εικόνα, στα τυπογραφικά στοιχεία και στον μεγάλο αριθμό της αξίας.
- Οπτικός έλεγχος: Κοιτάξτε το τραπεζογραμμάτιο στο φως. Εμφανίζονται το παράθυρο και το υδατογράφημα με προσωπογραφία καθώς και η ταινία ασφαλείας
- Υδατογράφημα με προσωπογραφία: Εμφανίζεται μια προσωπογραφία της Ευρώπης, ο αριθμός της αξίας του τραπεζογραμματίου και η βασική εικόνα.
- Η ταινία ασφαλείας εμφανίζεται ως σκούρα γραμμή. Πάνω σε αυτήν διακρίνονται το σύμβολο του ευρώ (€) και η αξία του τραπεζογραμματίου με μικροσκοπικά λευκά τυπογραφικά στοιχεία.
- Παράθυρο με προσωπογραφία: Το παράθυρο στο ολόγραμμα γίνεται διαφανές, αποκαλύπτοντας μια προσωπογραφία της Ευρώπης και στις δύο όψεις του τραπεζογραμματίου.
- Εξέταση υπό γωνία»: Παρατηρήστε το τραπεζογραμμάτιο υπό γωνία. Στην μπροστινή όψη μπορείτε να δείτε τη μεταβαλλόμενη εικόνα πάνω στο ολόγραμμα. Στην πίσω όψη μπορείτε να δείτε την ιριδίζουσα λωρίδα, στα τραπεζογραμμάτια των 5, 10 και 20 ευρώ ή τον αριθμό που αλλάζει χρώμα στα τραπεζογραμμάτια των 50, 100, 200 και 500 ευρώ.
Η διαδικασία για το κάθε χαρτονόμισμα περιγράφεται στην ειδική ιστοσελίδα για τα χαρακτηριστικά ασφαλείας(link is external) και στους δικτυακούς τόπους των εθνικών κεντρικών τραπεζών της ζώνης του ευρώ.
Το Ευρωσύστημα βοηθά όσους κατ’ επάγγελμα διαχειρίζονται μετρητά να διασφαλίζουν ότι τα μηχανήματα διαχείρισης και επεξεργασίας τραπεζογραμματίων που έχουν ελεγχθεί με επιτυχία μπορούν να εντοπίζουν και να αποσύρουν από την κυκλοφορία τα πλαστά τραπεζογραμμάτια κατά τρόπο αξιόπιστο. Στηρίζει παράλληλα ενεργά τις διωκτικές αρχές στον αγώνα κατά της παραχάραξης και της κιβδηλείας του νομίσματος.
Πιστεύετε πως λάβατε πλαστό χαρτονόμισμα; Τι να κάνετε
Δεδομένου πως η χρήση πλαστών τραπεζογραμματίων για πληρωμές αποτελεί ποινικό αδίκημα που μπορεί να οδηγήσει σε δίωξη, η ΕΚΤ ενθαρρύνει το κοινό να απευθύνεται στις αρχές σε περίπτωση που υπάρχει υποψία πως το τραπεζογραμμάτιο που κρατά κάποιος στα χέρια του είναι πλαστό. Αρχικά, η ΕΚΤ συμβουλεύει πρώτα να γίνεται μία απευθείας σύγκριση με ένα τραπεζογραμμάτιο που είναι αποδεδειγμένα γνήσιο. Στη συνέχεια και εφόσον οι υποψίες αποδειχθούν βάσιμες, αναφέρει πως ο επηρεαζόμενος θα πρέπει να ειδοποιήσει την αστυνομία ή – σύμφωνα με τις ρυθμίσεις που ισχύουν σε εθνικό επίπεδο – την αντίστοιχη εθνική κεντρική τράπεζα ή την εμπορική του τράπεζα.
