Σήμερα, επιτυγχάνεται ένα ακόμη σημαντικό ορόσημο για το ενωσιακό ψηφιακό πιστοποιητικό COVID με την έναρξη λειτουργίας του τεχνικού συστήματος σε επίπεδο ΕΕ, το οποίο επιτρέπει την επαλήθευση των πιστοποιητικών με ασφαλή και φιλικό προς την προστασία της ιδιωτικής ζωής τρόπο. Το πιστοποιητικό ΕΕ προτάθηκε από την Επιτροπή για την επανέναρξη των ασφαλών ταξιδιών φέτος το καλοκαίρι. Θα είναι δωρεάν, ασφαλές και προσβάσιμο σε όλους. Θα είναι διαθέσιμο σε ψηφιακή ή έντυπη έκδοση και θα αποτελεί απόδειξη ότι ένα άτομο έχει εμβολιαστεί κατά της COVID-19, έχει υποβληθεί σε διαγνωστική εξέταση με αρνητικό αποτέλεσμα ή έχει αναρρώσει από τη νόσο.
Μετά την πολιτική συμφωνία, στην οποία κατέληξαν, στις 20 Μαΐου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με τον κανονισμό που διέπει το πιστοποιητικό, σήμερα τίθεται σε λειτουργία η τεχνική ραχοκοκαλιά των συστημάτων της ΕΕ. Η πύλη της ΕΕ που δημιουργήθηκε μέσα σε μόλις δύο μήνες, επιτρέπει την επαλήθευση των στοιχείων ασφαλείας που περιέχονται στους κωδικούς QR όλων των πιστοποιητικών. Με αυτόν τον τρόπο οι πολίτες και οι αρχές θα μπορούν να είναι βέβαιοι ότι τα πιστοποιητικά είναι γνήσια. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, δεν ανταλλάσσονται ούτε διατηρούνται δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα. Η έναρξη λειτουργίας της πύλης ολοκληρώνει τις προπαρασκευαστικές εργασίες σε επίπεδο ΕΕ.
Από τις 10 Μαΐου, 22 χώρες έχουν ήδη θέσει επιτυχώς σε δοκιμή την πύλη. Ενώ ο κανονισμός θα εφαρμοστεί από την 1η Ιουλίου, όλα τα κράτη μέλη, τα οποία ολοκλήρωσαν με επιτυχία τις τεχνικές δοκιμές και είναι έτοιμα να εκδίδουν και να επαληθεύουν πιστοποιητικά, μπορούν τώρα να αρχίσουν να χρησιμοποιούν το σύστημα σε εθελοντική βάση. Ήδη σήμερα επτά κράτη μέλη – η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Δανία, η Γερμανία, η Ελλάδα, η Κροατία και η Πολωνία – αποφάσισαν να συνδεθούν με την πύλη και άρχισαν να εκδίδουν τα πρώτα πιστοποιητικά ΕΕ, ενώ ορισμένες χώρες αποφάσισαν να δρομολογήσουν το ενωσιακό ψηφιακό πιστοποιητικό COVID μόνο όταν αναπτυχθούν όλες οι λειτουργίες σε εθνικό επίπεδο. Ως εκ τούτου, περισσότερες χώρες θα προσχωρήσουν τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες. Επικαιροποιημένη επισκόπηση είναι διαθέσιμη σε ειδική ιστοσελίδα.
Επόμενα βήματα
Η πολιτική συμφωνία της 20ής Μαΐου πρέπει να εγκριθεί επίσημα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Ο κανονισμός θα τεθεί σε εφαρμογή την 1η Ιουλίου, με περίοδο σταδιακής εφαρμογής έξι εβδομάδων για την έκδοση πιστοποιητικών για τα κράτη μέλη που χρειάζονται επιπλέον χρόνο. Παράλληλα, η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να παρέχει τεχνική και χρηματοδοτική στήριξη στα κράτη μέλη για να προσχωρήσουν στην πύλη.
Ακολουθούν δηλώσεις μελών της Επιτροπής:
Ο επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς, κ. Τιερί Μπρετόν δήλωσε: «Η σημερινή έναρξη λειτουργίας της πύλης αποτελεί σημαντικό βήμα που θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να αρχίσουν να χρησιμοποιούν την πύλη και να εκδίδουν ενωσιακά ψηφιακά πιστοποιητικά COVID. Επτά κράτη μέλη είναι μια καλή αρχή. Ενθαρρύνω τα άλλα να ακολουθήσουν το συντομότερο δυνατόν. Η έγκαιρη προετοιμασία θα επιτρέψει να αρχίσει να λειτουργεί ολόκληρο το σύστημα από την 1η Ιουλίου – όταν τεθεί σε εφαρμογή η πρόταση και η ΕΕ θα είναι έτοιμη να ανοίξει πάλι φέτος το καλοκαίρι.»
Η κ. Στέλλα Κυριακίδου, επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, προσέθεσε: «Το ενωσιακό ψηφιακό πιστοποιητικό COVID δείχνει την προστιθέμενη αξία των αποτελεσματικών λύσεων ηλεκτρονικής υγείας για τους πολίτες μας. Είναι σημαντικό, κατά τις προσεχείς εβδομάδες, όλα τα κράτη μέλη να οριστικοποιήσουν πλήρως τα εθνικά τους συστήματα έκδοσης, αποθήκευσης και επαλήθευσης των πιστοποιητικών, έτσι ώστε το σύστημα να τεθεί σε λειτουργία εγκαίρως για την περίοδο των διακοπών. Οι πολίτες της ΕΕ ανυπομονούν να ταξιδέψουν ξανά και θέλουν να το πράξουν με ασφάλεια. Η απόκτηση πιστοποιητικού ΕΕ αποτελεί κρίσιμο βήμα προς την κατεύθυνση αυτή.»
Ο επίτροπος Δικαιοσύνης, κ. Ντιντιέ Ρεντέρς, δήλωσε: «Το ενωσιακό ψηφιακό πιστοποιητικό COVID παρέχει στους ευρωπαίους πολίτες ένα κοινό εργαλείο που τους επιτρέπει να κυκλοφορούν εκ νέου ελεύθερα και με ασφάλεια. Αναδεικνύει την τεχνολογική πρωτοπορία της Ευρώπης με πλήρη σεβασμό των αξιών και των αρχών μας: προστασία των δεδομένων, συμμετοχικότητα και αναλογικότητα. Είναι σημαντικό όλα τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν τις επόμενες εβδομάδες για να προετοιμαστούν πλήρως, έτσι ώστε το σύστημα να τεθεί πλήρως σε λειτουργία την 1η Ιουλίου.»
Ιστορικό
Στις 17 Μαρτίου 2021 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε πρόταση για τη δημιουργία ενωσιακού πιστοποιητικού COVID, με σκοπό τη διευκόλυνση της ασφαλούς ελεύθερης κυκλοφορίας των πολιτών εντός της ΕΕ κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Στις 20 Μαΐου, οι συννομοθέτες κατέληξαν σε προσωρινή συμφωνία.
Παράλληλα με τη νομοθετική διαδικασία, η Επιτροπή συνεργάστηκε στενά με τους εκπροσώπους των κρατών μελών στο δίκτυο eHealth, ένα εθελοντικό δίκτυο που συνδέει τις εθνικές αρχές που είναι αρμόδιες για την ηλεκτρονική υγεία, όσον αφορά την τεχνική εφαρμογή. Στις 21 Απριλίου, εκδόθηκαν τεχνικές προδιαγραφές, με βάση τις οδηγίες που συμφωνήθηκαν τον Ιανουάριο και επικαιροποιήθηκαν τον Μάρτιο, καθώς και ένα πλαίσιο εμπιστοσύνης που συμφωνήθηκε τον Μάρτιο. Επιπλέον, αναπτύχθηκε ένα πρότυπο σχεδιασμού με τα κράτη μέλη για να διευκολυνθεί η αναγνώριση των ενωσιακών πιστοποιητικών COVID που εκδίδονται σε έντυπη μορφή.
Η πύλη της ΕΕ υλοποιήθηκε από την T-Systems και την SAP και φιλοξενείται στο κέντρο δεδομένων της Επιτροπής στο Λουξεμβούργο. Επιτρέπει την επαλήθευση των ψηφιακών υπογραφών που περιέχονται στους κωδικούς QR όλων των πιστοποιητικών χωρίς επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Τα κλειδιά υπογραφής που απαιτούνται για την επαλήθευση αυτή αποθηκεύονται σε διακομιστές σε εθνικό επίπεδο. Μέσω της πύλης, τα κλειδιά αυτά είναι προσβάσιμα από εθνικές εφαρμογές ή συστήματα επαλήθευσης σε ολόκληρη την ΕΕ.
Η Επιτροπή ανέπτυξε επίσης λογισμικό αναφοράς και εφαρμογές για την έκδοση, την αποθήκευση και την επαλήθευση πιστοποιητικών, προκειμένου να διευκολυνθεί η υλοποίηση σε εθνικό επίπεδο. Αυτά δημοσιεύονται στο GitHub και χρησιμοποιούνται από 12 κράτη μέλη.
Οι τελευταίες πληροφορίες που υπέβαλαν τα κράτη μέλη σχετικά με τα μέτρα για τον κορονοϊό και τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς είναι διαθέσιμες στην πλατφόρμα Re-open EU.
