Οι επιπτώσεις της βιομηχανίας της κλωστοϋφαντουργίας στο περιβάλλον
Τα ρούχα, τα υποδήματα και τα υφαντουργικά είδη ευθύνονται για τη ρύπανση των υδάτων, τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και την υγειονομική ταφή. Δείτε περισσότερα στο γράφημά μας.
Η γρήγορη μόδα – η συνεχής παροχή νέων στυλ σε πολύ χαμηλές τιμές – έχει οδηγήσει σε μεγάλη αύξηση της ποσότητας των παραγόμενων και απορριπτόμενων ενδυμάτων.
Για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων στο περιβάλλον, η ΕΕ επιθυμεί να επιταχύνει τη μετάβαση προς μια κυκλική οικονομία.
Τον Μάρτιο του 2020, η Επιτροπή ενέκρινε ένα νέο σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία, το οποίο περιλαμβάνει στρατηγική της ΕΕ για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, με στόχο την ανάπτυξη της καινοτομίας και την προώθηση της επαναχρησιμοποίησης εντός του τομέα.
Τον Φεβρουάριο του 2021, το Κοινοβούλιο ενέκρινε το νέο σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία ζητώντας πρόσθετα μέτρα για την επίτευξη μιας ουδέτερης ως προς τον άνθρακα, περιβαλλοντικά βιώσιμης, χωρίς τοξικές ουσίες και πλήρως κυκλικής οικονομίας έως το 2050, συμπεριλαμβανομένων αυστηρότερων κανόνων ανακύκλωσης και δεσμευτικών στόχων για τη χρήση και την κατανάλωση υλικών έως 2030.
Στο πλαίσιο των προτάσεων, οι ευρωβουλευτές ζήτησαν τη θέσπιση νέων μέτρων κατά της απώλειας μικροϊνών και αυστηρότερων προτύπων για τη χρήση νερού.
Μάθετε για τον ορισμό της κυκλικής οικονομίας, τη σημασία και τα οφέλη της.
Χρειάζεται να εφαρμοστούν οι αρχές της κυκλικότητας σε όλα τα στάδια μιας αλυσίδας αξίας, προκειμένου να καταστεί επιτυχής η κυκλική οικονομία. Από τον σχεδιασμό έως την παραγωγή, σε όλα τα στάδια μέχρι τον καταναλωτή.
Για την παραγωγή κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων χρησιμοποιείται πολύ νερό, συν γη για την καλλιέργεια βαμβακιού και άλλων ινών. Εκτιμάται ότι η παγκόσμια βιομηχανία κλωστοϋφαντουργίας και ένδυσης χρησιμοποίησε 79 δισ. κυβικά μέτρα νερού το 2015 —ενώ οι ανάγκες ολόκληρης της οικονομίας της ΕΕ ανήλθαν σε 266 δισ. κυβικά μέτρα το 2017. Για να δημιουργηθεί ένα μόνο βαμβακερό μπλουζάκι, σύμφωνα με εκτιμήσεις απαιτούνται 2.700 λίτρα γλυκού νερού —οι ανάγκες ενός ατόμου σε πόσιμο νερό για 2,5 χρόνια.
Η παραγωγή κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων εκτιμάται ότι ευθύνεται για το 20% περίπου της παγκόσμιας ρύπανσης των καθαρών υδάτων από προϊόντα βαφής και φινιρίσματος.
Το πλύσιμο των συνθετικών υφασμάτων απελευθερώνει ετησίως περίπου 0,5 εκατ. τόνους μικροϊνών στους ωκεανούς.
Το πλύσιμο των συνθετικών ρούχων ευθύνεται για το 35% των πρωτογενών μικροπλαστικών που απελευθερώνονται στο περιβάλλον. Ένα και μόνο φορτίο πλυντηρίου με ρούχα από πολυεστέρα μπορεί να αποβάλει 700.000 μικροπλαστικές ίνες που μπορούν να καταλήξουν στην τροφική αλυσίδα.
Εκτιμάται ότι ο κλάδος της μόδας ευθύνεται για το 10% των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα —περισσότερο από τις διεθνείς πτήσεις και τις θαλάσσιες μεταφορές μαζί.
Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, οι αγορές κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων στην ΕΕ το 2017 οδήγησαν σε περίπου 654 kg εκπομπές CO2 ανά άτομο.
Ο τρόπος με τον οποίον οι άνθρωποι ξεφορτώνονται τα ανεπιθύμητα ρούχα έχει επίσης αλλάξει και τα είδη απορρίπτονται αντί να δωρίζονται.
Από το 1996, η ποσότητα των ρούχων που αγοράζονται στην ΕΕ ανά άτομο αυξήθηκε κατά 40% κατόπιν απότομης πτώσης των τιμών, γεγονός που μείωσε τη διάρκεια ζωής των ενδυμάτων. Οι Ευρωπαίοι καταναλώνουν σχεδόν 26 kg και απορρίπτουν περίπου 11 kg κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων κάθε χρόνο. Τα μεταχειρισμένα ρούχα μπορούν να εξαχθούν εκτός της ΕΕ, αλλά ως επί το πλείστον (87%) αποτεφρώνονται ή απορρίπτονται σε χώρους υγειονομικής ταφής.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, λιγότερο από το 1% των ρούχων ανακυκλώνονται ως ενδύματα, εν μέρει λόγω ανεπαρκούς τεχνολογίας.
Αντιμετώπιση των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων στην ΕΕ
Η νέα στρατηγική αποσκοπεί στην αντιμετώπιση της γρήγορης μόδας και στην παροχή κατευθυντήριων γραμμών για την επίτευξη υψηλών ποσοστών χωριστής συλλογής των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων.
Σύμφωνα με την οδηγία για τα απόβλητα που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2018, οι χώρες της ΕΕ θα είναι υποχρεωμένες να συλλέγουν τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα χωριστά έως το 2025. Η νέα στρατηγική της Επιτροπής περιλαμβάνει επίσης μέτρα στήριξης κυκλικών διαδικασιών για τα υλικά και την παραγωγή, αντιμετώπισης της παρουσίας επικίνδυνων χημικών ουσιών και παροχής βοήθειας στους καταναλωτές για την επιλογή βιώσιμων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων.
Η ΕΕ διαθέτει οικολογικό σήμα της ΕΕ το οποίο οι παραγωγοί που τηρούν οικολογικά κριτήρια μπορούν να εφαρμόσουν σε είδη και να διασφαλίσουν περιορισμένη χρήση επιβλαβών ουσιών και μειωμένη ρύπανση των υδάτων και του αέρα.
Η ΕΕ έχει επίσης θεσπίσει ορισμένα μέτρα για τον μετριασμό των επιπτώσεων των αποβλήτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων στο περιβάλλον. Το πρόγραμμα «Ορίζων 2020» χρηματοδοτεί το RESYNTEX, ένα σχέδιο που χρησιμοποιεί χημική ανακύκλωση, το οποίο θα μπορούσε να παράσχει ένα επιχειρηματικό μοντέλο κυκλικής οικονομίας για την κλωστοϋφαντουργία.
Η Ευρώπη βρίσκεται σε μια άνευ προηγουμένου κρίση στον τομέα της υγείας και της οικονομίας, η οποία αποκαλύπτει την ευπάθεια των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού μας. […] Η τόνωση νέων καινοτόμων επιχειρηματικών μοντέλων θα δημιουργήσει, με τη σειρά της, τις νέες ευκαιρίες για οικονομική μεγέθυνση και απασχόληση που χρειάζεται η Ευρώπη για να ανακάμψει.
