Το Ινστιτούτο Κύπρου και η Εθνική Βιβλιοθήκη V.I. Vernadskyi της Ουκρανίας οικοδομούν ερευνητικούς και εκπαιδευτικούς δεσμούς
Μνημόνιο Συνεργασίας υπέγραψαν την Πέμπτη, 17 Φεβρουαρίου 2022, το Ινστιτούτο Κύπρου (ΙΚυ) και η Εθνική Βιβλιοθήκη V.I. Vernadskyi της Ουκρανίας, στο πλαίσιο κοινών εκπαιδευτικών και ερευνητικών δραστηριοτήτων, με στόχο την ανάδειξη των ιστορικών και πολιτιστικών σχέσεων Κύπρου – Ουκρανίας.
Το Μνημόνιο Συνεργασίας υπέγραψαν ο Πρόεδρος του Ινστιτούτου Κύπρου, Καθηγητής Κώστας Ν. Παπανικόλας και η Καθηγήτρια Lyubov Dubrovina, Γενική Διευθύντρια της Εθνικής Βιβλιοθήκης V.I. Vernadskyi της Ουκρανίας, με την στήριξη της Ουκρανικής Πρεσβείας στην Κύπρο, στην παρουσία της Διευθύντριας του Τμήματος Αρχαιοτήτων Κύπρου, Δρος Μαρίνας Σολομίδου-Ιερωνυμίδου, και του Πρέσβη της Ουκρανίας στην Κύπρο, κ. Ruslan Nimchynskyi.
Σκοπός της υπογραφής του Μνημονίου είναι να διευκολύνει τις προσπάθειες ερευνητών από την Ουκρανία και την Κύπρο στη μελέτη και ψηφιοποίηση του γνωστού Χειρόγραφου «Ταξίδια του Vasiliy Grygorovych Barskyi στους Ιερούς Τόπους της Ανατολής: 1723-1747». Συγγραφέας του Χειρόγραφου ήταν ο μοναχός και προσκυνητής Vasiliy Grygorovych Barskyi, ο οποίος τον 18ο αιώνα ταξίδεψε στην Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο καταγράφοντας ιερούς τόπους και προσκυνήματα. Ανάμεσα στα μέρη που επισκέφθηκε ήταν και η Κύπρος, την περιέγραψε με κείμενα και σχέδια. Οι συνεργαζόμενοι φορείς, με τη στήριξη της Ουκρανικής Πρεσβείας στην Κύπρο, θα ενισχύσουν την έρευνα σχετικά με την ιστορία και τον πολιτισμό της Κύπρου και της Ουκρανίας, χρησιμοποιώντας τα ταξίδια του Barskyi ως σημείο αναφοράς για τις πολιτιστικές σχέσεις των δύο χωρών.
Η διεπιστημονική μελέτη της περιδιάβασης του Barskyi στην Κύπρο έχει αποτελέσει αντικείμενο έρευνας των Εργαστηρίων Χαρακτηρισμού Τέχνης «Ανδρέας Πίττας (APAC) / Ερευνητικού Κέντρου Επιστήμης και Τεχνολογίας στην Αρχαιολογία και τον Πολιτισμό (STARC) του Ινστιτούτου Κύπρου. Κατά την τελετή υπογραφής του Μνημονίου, ο Αναπληρωτής Καθηγητής του ΙΚυ, Νικόλας Μπακιρτζής και η μεταδιδακτορική ερευνήτρια του ΙΚυ, Mia Trentin, παρουσίασαν το εν λόγω ερευνητικό πρόγραμμα στους συμμετέχοντες.
Η υπογραφή του Μνημονίου θα διασφαλίσει την ελεύθερη διαδικτυακή πρόσβαση στο Χειρόγραφο και στα σχέδια του Barskyi, μέσω της Ψηφιακής Βιβλιοθήκης «Edmée Leventis» DIOPTRA του ΙΚυ καθώς και μέσω της «UKRAINICA» – της Ψηφιακής Βιβλιοθήκης της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ουκρανίας.
Ειδικότερα, ομάδα ερευνητών από την Εθνική Βιβλιοθήκη V.I. Vernadskyi της Ουκρανίας θα πραγματοποιήσει την ψηφιοποίηση του Χειρόγραφου σε συνεργασία με ειδικούς ερευνητές του Ινστιτούτου Κύπρου. Επίσης, αναλύσεις από ερευνητές του ΙΚυ θα επικεντρωθούν με θέματα τεχνικής και υλικών του Χειρόγραφου.
Στον χαιρετισμό του ο Πρέσβης της Ουκρανίας στην Κύπρο κ. Ruslan Nimchynskyi, ανέφερε ότι η υπογραφή της Συμφωνίας μεταξύ της Εθνικής Βιβλιοθήκης Vernadskyi της Ουκρανίας και του Ινστιτούτου Κύπρου είναι ιδιαίτερα σημαντική για δύο λόγους. Πρώτον, αποδεικνύει την ύπαρξη μακρών ιστορικών δεσμών μεταξύ δύο χωρών, αίροντας το πέπλο άγνωστων πτυχών στην ιστορία των σχέσεων Ουκρανίας-Κύπρου. Και δεύτερον, η έναρξη εργασιών του ερευνητικού προγράμματος θεωρείται συμβολική, καθώς στις 19 Φεβρουαρίου, η Ουκρανία και η Κυπριακή Δημοκρατία γιορτάζουν την 30η επέτειο από τη σύναψη διμερών διπλωματικών σχέσεων τους. Παράλληλα, ο Ουκρανός Πρέσβης ευχήθηκε στους συμμετέχοντες κάθε επιτυχία στις προσπάθειές τους, εκφράζοντας την ελπίδα το συγκεκριμένο έργο να οδηγήσει σε νέες ανακαλύψεις.
Η Δρ. Σολομίδου-Ιερωνυμίδου τόνισε ότι το Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου προσβλέπει στα αποτελέσματα της εν λόγω συνεργασίας. Εξέφρασε επίσης την υποστήριξή της στην όλη προσπάθεια και ευχήθηκε αυτή να είναι μόνο η αρχή για μελλοντικές ευκαιρίες έρευνας και εκπαίδευσης. Κλείνοντας την ομιλία της, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Συμφωνία μεταξύ ΙΚυ και Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ουκρανίας βοηθά τις δύο χώρες να έρθουν πιο κοντά μέσα από κοινές ιστορίες και πολιτιστικές εμπειρίες.
Στην ομιλία της, η Γενική Διευθύντρια της Εθνικής Βιβλιοθήκης Vernadskyi της Ουκρανίας, Καθηγήτρια Lyubov Dubrovina, έδωσε έμφαση στη σημασία του ημερολογίου του Barskyi και του σχετικού ερευνητικού έργου, όπως και στην αξία των αναμενόμενων αποτελεσμάτων για περαιτέρω ιστορικές και επιστημονικές-πολιτιστικές μελέτες.
Ο Καθηγητής Κώστας Ν. Παπανικόλας, ανέφερε ότι παρά το γεγονός ότι η Ουκρανία διέρχεται αυτή τη στιγμή μια δύσκολη κατάσταση, το Μνημόνιο Συνεργασίας αποτελεί μια αχτίδα ελπίδας για ένα ειρηνικό μέλλον, βασισμένο στην ανταλλαγή πολιτισμού και ιστορίας μεταξύ των λαών και των εθνών μας. Το Μνημόνιο Συνεργασίας ουσιαστικά, καθιερώνει και επισημοποιεί μια γέφυρα επικοινωνίας και πολιτισμού μεταξύ Κύπρου και Ουκρανίας με στόχο τη διεξαγωγή κοινών εκπαιδευτικών και ερευνητικών δραστηριοτήτων, ενώ παράλληλα προωθεί την πολιτιστική κληρονομιά, ως όχημα για επιστημονικές συνέργειες μεγάλης σημασίας.