Στο πλαίσιο του έργου «Πανδώτειρα» η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας σε συνεργασία με το BirdLife Cyprus, διεξάγουν έρευνα, μέσω του Γενικού Χημείου του Κράτους, για τα ποσοστά ποντικοφαρμάκων σε νεκρά ανθρωποπούλια και άλλα αρπακτικά.
Τα μέχρι τώρα αποτελέσματα είναι ανησυχητικά, με ψηλό ποσοστό των δειγμάτων να είναι θετικό σε κάποια ουσία ποντικοφαρμάκου. Οι αριθμοί μας δείχνουν ότι η χρήση στο Κυπριακό περιβάλλον αυτών των ουσιών είναι ευρεία και επηρεάζει προστατευόμενα είδη σε όλη την επικράτεια της Κύπρου.
Το πρόβλημα που αναδεικνύεται είναι ότι η ευρεία χρήση ποντικοφαρμάκων με σκοπό των έλεγχο των τρωκτικών οδηγεί άλλα είδη, που δεν είναι στόχοι των ποντικοφαρμάκων, σε κίνδυνο. Καθώς τα είδη αυτά, που είναι κυρίως αρπακτικά, τρέφονται και με δηλητηριασμένα τρωκτικά.
Τα πουλιά στα οποία έχουν βρεθεί υπολείμματα ήταν κυρίως Ανθρωποπούλια, τα οποία λόγω της δίαιτας τους (96% της οποίας είναι τρωκτικά βάση ερευνών που έχουν γίνει στην Κύπρο) είναι πιο εύκολο να συσσωρεύσουν αυτές τις δηλητηριώδεις ουσίες στον οργανισμό τους. Ψηλά ποσοστά ανιχνεύθηκαν και σε άλλα είδη αρπαχτικών όπως τους Αρκόθουπους, τις Αετογερακίνες αλλά και τους Σπιζαετούς, που σημαντικό ποσοστό της δίαιτας τους αποτελείται επίσης από τρωκτικά.
Στο πλαίσιο του έργου «Πανδώτειρα», η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας σε συνεργασία με το BirdLife Cyprus, υλοποιούν δράσεις για την προστασία των πουλιών μέσα από τις οποίες συλλέγονται στοιχεία για το εύρος και τη σοβαρότητα της δευτερογενούς δηλητηρίασης των αρπαχτικών από χημικά όπως τα ποντικοφάρμακα. Συγκεκριμένα μεταξύ 2022 – αρχές 2023 περισυνέλεξαν μεγάλο αριθμό από νεκρά αρπακτικά από όλη την Κύπρο, στη πλειοψηφία τους κουκουβάγιες (ανθρωποπούλια και αρκόθουποι). Το σημαντικό αυτό δείγμα εξετάστηκε από εξειδικευμένο εργαστήριο του Γενικού Χημείου του Κράτους.
Η δράση αυτή θα συνεχιστεί μέχρι και το 2025 με την ανάλυση νέων δειγμάτων. Βάση των αποτελεσμάτων θα εξεταστούν ποια ποντικοφάρμακα είναι τα πιο τοξικά στα άγρια πουλιά και θα γίνουν εισηγήσεις ως προς την απαγόρευση, τη μείωση χρήσης τους, ή και εφαρμογή όρων χρήσης τους.
Παράλληλα, γίνεται προσπάθεια για προώθηση του βιολογικού ελέγχου του αριθμού των τρωκτικών, μέσω τεχνητών φωλιών για ανθρωποπούλια. Γίνεται επίσης προσπάθεια ενημέρωσης των γεωργών, των κυνηγών, των κοινοτήτων, των μαθητών, και γενικά του κοινού για τα οφέλη που παρουσιάζει αυτή η προσπάθεια με την ταυτόχρονη μείωση της τοποθέτησης χημικών ουσιών όπως τα ποντικοφάρμακα.
Το «Πανδώτειρα» είναι ένα έργο διάρκειας 10 χρόνων, το οποίο ασχολείται με τη διαχείριση του δικτύου Natura 2000 στην Κύπρο και στοχεύει στο να καταστεί το δίκτυο πιο αποτελεσματικό, λειτουργικό και βιώσιμο. Συγχρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με συντονιστή το Τμήμα Περιβάλλοντος, ενώ στο έργο συμμετέχουν ακόμη 13 συνεργαζόμενοι φορείς από Κυβερνητικά Τμήματα, Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, Μη Κερδοσκοπικούς Οργανισμούς και ιδιωτικές εταιρείες.
