ΤΗΣ ΑΓΓΕΛΑΣ ΚΩΜΟΔΡΟΜΟΥ
Ένα μουσείο αγροτικής ζωής δεν είναι απλά μια παράταξη κάποιων άψυχων αντικειμένων του παρελθόντος. Είναι ο κρίκος που μας συνδέει με τις ρίζες μας και δεν αφήνει τα ξεροβόρια του να μας αλλοτριώσουν.
Δίνει την ευκαιρία στους μεγαλύτερους να ξαναθυμηθούν νοσταλγικά όμορφες στιγμές του παρελθόντος, της κουραστικής αλλά τόσο όμορφης ζωής των παππούδων μας.
Είναι όμως και για τα μικρότερα παιδιά -που δεν έζησαν αυτή τη ζωή- μια θαυμάσια ευκαιρία να γνωρίσουν τα αντικείμενα της καθημερινής ζωής των προπάππων τους, τότε που ίδρωναν για να δαμάσουν τη γη.
Σήμερα λοιπόν, που η καθημερινότητα και ο σύγχρονος τρόπος ζωής, διευρύνει το χάσμα από το παρελθόν και η ηλεκτρονική τεχνολογία αποξενώνει όλο και περισσότερο από την παράδοση, ας είναι το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο, Αγίου Θεοδώρου Πιτσιλιάς αυτό που θα καλύψει το κενό και να ξανασυνδέσει τους σπασμένους κρίκους μιας χιλιόχρονης αλυσίδας.
Πρόκειται για ένα έργο σταθμός για την κοινότητα και την γύρω περιοχή μέσω του οποίου θα ξαναζωντανέψουν πολλές σημαντικές στιγμές της καθημερινής ζωής αλλά και των ιστορικών γεγονότων που συνδέθηκαν με τον Άγιο Θεόδωρο μέσα στους αιώνες.
Μέσα στο μουσείο οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να δουν χαρακτηριστικά δείγματα εργαλείων της καθημερινής ζωής αλλά και προσωπικά αντικείμενα και αντίγραφα έργων του μεγάλου ζωγράφου Αδαμάντιου Διαμαντή, που διατηρούσε εξοχική κατοικία και ο οποίος εμπνεόταν από το χωριό και το αποτύπωνε σε αρκετά από τα έργα του.
Μπορεί να δει επίσης το εργαστήριο του κωμοδρόμου (σιδερά), αλλά και το εργαστήριο του τσαγκάρη (παπουτσή). Στη διαδρομή του αυτή σίγουρα θα σταματήσει και μπροστά από την προθήκη ενός πρωτοπόρου αρωματοποιού της κοινότητάς μας την δεκαετία του 20 και του 30.
Η επίσκεψη του θα τελειώσει με την ανεκτίμητη συλλογή εκκλησιαστικών αντικειμένων που κοσμεί το μουσείο.
Να σημειωθεί πως εικόνες από το μουσείο έχουν αντιπροσωπεύσει την Κύπρο σε εκθέσεις τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό αποσπώντας θριαμβευτικά σχόλια τόσο για την τέχνη όσο και για την αρχαιότητα τους.
Τα εγκαίνια του μουσείου, τελέστηκαν από τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη.
Ο Πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου, Στέφανος Θεοδότου στο δικό του χαιρετισμό στα εγκαίνια, υπογράμμισε πως η δημιουργία του μουσείου αποτέλεσε όραμα πολλών χρόνων για το χωριό. «Αποτελεί πολύ σημαντικό έργο γιατί πιστεύουμε ότι η ελκυστικότητα και η ανάπτυξη των ορεινών μας περιοχών μπορεί να επέλθει μόνο μέσα από την ενδυνάμωση και την αξιοποίηση των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων όπως είναι ο σημαντικός φυσικός μας πλούτος, η αξιόλογη πολιτιστική μας κληρονομιά, τα ήθη και τα έθιμα μας, οι αρχαιολογικοί μας χώροι και μνημεία. Φιλοδοξούμε και ευχόμαστε να γίνει πόλος έλξης επισκεπτών που θα θυμίζει στους παλιούς και θα μαθαίνει τους νεότερους τις ρίζες μας».
O μουσειολόγος Ρηγίνος ο Αριστοτέλους που είχε υπό την επίβλεψη του το έργο στο δικό του χαιρετισμό ανέφερε πως το κάθε μουσείο είναι διάσημο για κάποιο από τα εκθέματα του, έτσι και το μουσείο Αγίου Θεοδώρου, από εδώ και εμπρός θα γίνει γνωστό όχι για ένα, αλλά για πολλά από τα εκθέματα του.
Συγκεκριμένα το εκτός από την προσθήκη η οποία είναι αφιερωμένη στον Αδαμάντιο Διαμαντή, η οποία θα καταστεί πόλος έλξης για τους λάτρεις της τέχνης, το 1920 ένας πρωτοπόρος για την εποχή του ο Σάββας Σαββίδης, δημιούργησε στον Άγιο Θεόδωρο ένα εργαστήριο αρωματοποιίας. Με βάση τα βότανα που του πρόσφερε απλόχερα η μητέρα φύση άρχισε τη δημιουργία αιθέριων ελαίων, όπου μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα εκτός από την εγχώρια αγορά κατάφερε να έχει πελάτες από την Αίγυπτο, την Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Σύμφωνα με τον μουσειολόγο Ρηγίνο Aριστοτέλους, ίσως είναι η πρώτη φορά που γίνεται η παρουσίαση μιας τέτοιας δραστηριότητας. Ανάμεσα στα εκθέματα είναι βιβλία, εργαλεία και δείγματα από τα βότανα που χρησιμοποιούσε.
Στα πλαίσια δημιουργίας του μουσείου με εισήγηση του μουσειολόγου έγινε και ανακατασκευή ενός μεσαιωνικού πυροβόλου όπλου.
Με βάση τα γνωστά σε όλους «μάσκουλα» που βρέθηκαν σε αποθήκη της Εκκλησίας της Παναγιάς της Κιβωτού στο χωριό, ακολουθήθηκαν μεσαιωνικά βιβλία και ίδια εργαλεία που χρησιμοποιούσαν οι μεσαιωνικοί μαστόροι και κατασκευάστηκαν δύο τύποι αυτού του όπλου, γεγονός το οποίο αποτελεί μια πρωτιά για το μουσείο.
Το μουσείο θα φιλοξενεί επίσης και δύο σημαντικές εικόνες της κυπριακής αγιογραφίας.
Πρόκειται για τις εικόνες της Παναγίας της Βρεφοκρατούσας και του Προφήτη Ηλία που τοποθετούνται στο 2ο μισό του 13ου αιώνα όταν στην Κύπρο βασίλευε τότε ο Ερρίκος ο 2ος ο Λουζινιανός.
Αξίζει να σημειωθεί πως από τους πρώτους δωρητές του Μουσείου, που παραχώρησαν την προσωπική τους μεγάλη συλλογή παραδοσιακών επίπλων και αντικειμένων, είναι ο Μιχάλης Σιδέρης, ένας φανατικός Αγιοθεωρίτης και η σύζυγος του Ελένη, αλλά και πολλοί άλλοι που χάρισαν οικογενειακά εργαλεία και αντικείμενα, για να χρησιμοποιηθούν ως εκθέματα στο μουσείο.
Ο κόσμος της Κύπρου
Ο κορυφαίος κύπριος ζωγράφος και πατέρας της σύγχρονης κυπριακής τέχνης Αδαμάντιος Διαμαντής, σε μια επιστολή του προς τον Γιώργο Σεφέρη έγραψε:
«Ο Άγιος Θεόδωρος είναι το χωριό που μου αποκάλυψε τον κόσμο της Κύπρου και το τοπίο. Επιστρέφω από την Ευρώπη γεμάτος απογοήτευση για την εσωτερική φτώχεια και την εξωτερική σπατάλη, την αναλήθεια, το κενό και τον κυνισμό. Αισθάνομαι την ανάγκη να ριζώσω. Ο παππούς μου έρχεται από τα μέρη αυτά, από τους βασανισμένους αυτούς τόπους που τους έπλασα αρχαίους και αληθινούς….».
Για την ιστορία ο Άγιος Θεόδωρος Αγρού, είναι ένα μικρό χωριό της επαρχίας Λεμεσού, που καταφέρνει να γοητεύσει με την απλότητα και την ομορφιά τον κάθε επισκέπτη. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1023 μέτρων σε μια πανέμορφη τοποθεσία, σε επτά λόφους. Σύμφωνα με το βιβλίο του Αγίου Θεοδώρου Πιτσιλιάς, το χωριό οφείλει την ονομασία του στον Άγιο Θεόδωρο τον Στρατηλάτη που τιμάται η μνήμη του στις 8 Φεβρουαρίου. Κάποιοι Αγιοθεοδωρίτες τιμούσαν και τον Άγιο Θεόδωρο τον Τήρωνα στις 17 Φεβρουαρίου και γι’ αυτό το χωριό ήταν γνωστό και ως Άγιοι Θεοδώροι.
Το χωριό μάλιστα, εξαιτίας του ότι είναι χτισμένο σε επτά λόφους, αναφερόταν από κάποιους συγγραφείς ως «Η Επτάλοφη της Πιτσιλιάς», ονομασία που παραπέμπει στην Επτάλοφη της Κωνσταντινούπολης.
Κάποιος επισκέπτης του χωριού αξίζει να επισκεφθεί επίσης την εκκλησία της Παναγίας Κιβωτού, που είναι κτισμένη από τον 12ο αιώνα.
